Burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie: 100% Hernieuwbare Energie in 2050
Geschreven op 16-3-2010 - Erik van Erne. Geplaatst in Agenda, Energie en Besparing
Update 30 augustus 2011: Inmiddels is Wubbo Ockels ook met een initiatief begonnen NL2050 en u raadt het vast al, ook dat initiatief wil via het aanbieden van een petitie de regering op andere gedachten brengen.
Zie: Nederland 2050 (Voorheen Ladies First) by Wubbo Ockels: Nederland 100% duurzaam in 2050 – Energy [R]Evolution Scenario 2015: 100 % Duurzame Energievoorziening in 2050 Mogelijk – Waarom Loopt Nederland zo Achter op Klimaatgebied? Enkele Antwoorden – Nederland 100% Duurzame Energie in 2030: Samen Sneller Duurzaam – Adviesraad Bepleit Klimaatwet: Rijk zonder CO2 naar een Duurzame Energievoorziening in 2050 – Creativity for the Energy Revolution Contest by Greenpeace: 100% Renewable Energy in 2050 – Roadmap 2050: A Practical Guide to a Prosperous, Low-Carbon Europe by AMO – A roadmap to 2050: 100% Renewable Electricity by PriceWaterhouseCoopers – Nederland ver verwijderd van Europese duurzame energie doelstelling – Het Energieakkoord Voor Duurzame Groei: Slechts 14% Hernieuwbare Energie in 2020 – Nieuwe Energie: Nederland na het Fossiele Tijdperk by Anne-Marie Rakhorst
31 maart 2011: Een heel klein lichtpuntje voor het burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie. Minister Maxime Verhagen heeft er toch nog iets van mee gekregen en gaat er voor zorgen dat er wat zaken terug te vinden zijn in de nieuwe subsidieregeling Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE+) en Topgebied Energie, het beleidsplan voor Noord-Nederland
In een brief aan de Voorzitter van de Tweede Kamer schrijft Maxime Verhagen: “De kabinetsinzet op het energiebeleid op de langere termijn wordt momenteel vastgelegd in het Energierapport. Dit zal uw Kamer in het voorjaar worden aangeboden. De nadere uitwerking van de SDE+ wordt in april aan de Kamer aangeboden. Ook werken we aan de opzet van de Green Deal en de invulling van het Topgebied Energie. Ik wil uw Kamer hier rond de zomer over informeren. In zowel het Energierapport, de SDE+, het Topgebied Energie als de Green Deal worden elementen aangesproken die in het burgerinitiatief naar voren komen.”
Energie van het Noorden: Bundeling Nederlandse Energiekennis in Energy Academy – Energie van het Noorden: Noorden wil Miljard Euro voor Duurzame Energie – Energie van het Noorden: De Eemshaven Wordt Het Stopcontact van Nederland – Energie van het Noorden: Nederland Krijgt Een Gigantisch Energieoverschot – Energie van Nederland: Nederland Wordt Vuilste Land van Europa – Minister Maxime Verhagen: SDE+ Subsidieregeling gaat 1 juli 2011 van Start – Kernenergie Schone, OnVeilige en OnBetaalbare Stroom met Kernafval: Stop The Nuclear Madness – Ik Heb Schoon Genoeg van Kernenergie? U Ook? Teken Dan Direct De Petitie
1 maart 2011: Tja, ik had er al een voorgevoel van. Het Burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie is door de Commissie Burgerinitiatieven in de prullenbak gegooid. Daar komt het zo’n beetje op neer. De commissie onder voorzitterschap van Helma Nepperus (VVD) geeft in haar verslag aan dat het het burgerinitiatief met 45.939 ondertekenaars afwijst omdat het een onderwerp zou betreffen waarover korter dan twee jaar voor indiening van het burgerinitiatief door de Kamer een besluit is genomen. Concreet wordt daarbij verwezen naar een overleg van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (ELI) op 6 december 2010, waarin minister Verhagen heeft aangekondigd dat het kabinet in februari 2011 een plan van aanpak voor de “green deal” aan de Kamer zal aanbieden. Het is natuurlijk volstrekt belachelijk dat de commissie ons burgerinitiatief op basis daarvan weigert, omdat de invulling van de aangevoerde “green deal” tot op heden nog volstrekt onduidelijk is en de Kamer om die reden daarover nog helemaal geen besluit heeft kunnen nemen.
De afwijzing van het burgerinitiatief is in strijd met zowel de letter als de geest van de bepalingen omtrent het Burgerinitiatief. Het burgerinitiatief betreft geen protest tegen een recentelijk door de Tweede Kamer ingenomen standpunt waarvoor deze spelregel bedoeld is, maar pleit op proactieve wijze voor een verbetering van beleid middels een uitgewerkt voorstel, precies zoals bedoeld bij de invoering van het Burgerinitiatief. Met de nu toegepaste wijze van argumentatie kan elk mogelijk burgerinitiatief worden afgewezen. De afwijzing getuigt van minachting voor de democratische rechten van burgers die vanuit hun positieve betrokkenheid bij een belangrijke maatschappelijke uitdaging het initiatief hebben genomen voor een nieuwe oplossingsrichting.
In reactie op deze merkwaardige afwijzing door de commissie, hebben de Kamerfracties van ChristenUnie, D66, GroenLinks, Partij van de Arbeid, Partij voor de Dieren, SGP en SP hebben inmiddels aangekondigd dat zij in een zogenaamde speciale procedure gezamenlijk zullen vragen om een openbare hoorzitting. Of dit gaat lukken valt echter nog te bezien, want de coalitiepartijen kunnen dit opnieuw met hun krappe meerderheid in de Tweede Kamer blokkeren.
12 november 2010: Mooi hoor, het is bijna zover. Op 7 december 2010 gaat het Duurzaamheidsverleg Politieke Partijen de steunbetuigingen officieel overhandigen aan vertegenwoordigers van het Nederlandse parlement. De teller van het burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie staat inmiddels op meer dan 45.000 steunbetuigingen.
Met dit enorme aantal steunbetuigingen kan de oproep direct op de agenda van de Tweede Kamer worden geplaatst:: maak een breed (van links tot rechts) gedragen Deltawet Nieuwe Energie waarmee Nederland uiterlijk in 2050 helemaal kan overstappen naar schone en onbeperkte energiebronnen. De feitelijke behandeling en besluitvorming door de Tweede Kamer ten aanzien van het burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energiezal ongeveer 2 maanden na de aanbieding op 7 december plaatsvinden.
21 augustus 2010: Zo, het heeft even geduurd, maar de vereiste 40.000 steunbetuigingen zijn binnen. De teller staat inmiddels op 41.950 ondertekenaars. Dat betekent dat het ‘Deltaplan Nieuwe Energie’ aan de Tweede Kamer voorgelegd kan worden. Daarin staat dat Nederland voor 2050 helemaal moet overstappen op hernieuwbare energie. Volgens de initiatiefnemers wordt het deltaplan, waaraan verschillende universiteiten hebben meegewerkt, gesteund door een brede coalitie van bedrijven, brancheorganisaties, banken en milieu- en natuurorganisaties.
20 juli: Zo, we hebben de titel even aangepast. Nederland streeft niet langer naar 100% duurzame energie maar naar 100% Hernieuwbare Energie. Reden? Een nieuw Protocol. Zie Het Einde van Duurzame Energie: Tijd voor Hernieuwbare Energie
5 juli 2010: Langzaam maar zeker krijgt het Burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie meer steun. Steeds meer organisaties roepen nu ook op om toch echt even te laten weten dat u ook voor nieuwe duurzame energie bent. Dus direct even uw steun geven. Bij voorbaat dank.
VARA Vroege Vogels roept al een tijdje op om mee te helpen in het kader van de 10:10 klimaatactie. Inmiddels groeit de lijst met organisaties die hun steun geven aan het Burgerinitiatief gestaag. Ook het Wereld Natuur Fonds (WNF) steunt het zogeheten Burgerinitiatief Nederland krijgt nieuwe energie. Het idee is afkomstig van de duurzaamheids-deskundigen van 7 politieke partijen, en wordt inmiddels gesteund door vele (oud)politici, energiedeskundigen, maatschappelijke organisaties en inmiddels tienduizenden Nederlanders. Ook u kunt uw handtekening zetten onder de oproep aan onze volksvertegenwoordigers om in de Tweede Kamer te kiezen voor schone energie.
Inmiddels hebben 31.751 Nederlanders dat gedaan.
21 juni 2010: Triest is het om te zien dat het gezamenlijke initiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie nauwelijks steun krijgt. Tot nu toe hebben pas 16.000 Nederlanders even de moeite genomen om het Burgerinitiatief te steunen.
1 juni 2010: Het thema duurzaamheid ontbreekt volledig in de verkiezingsstrijd voor de Tweede Kamerverkiezingen. Uit protest hiertegen spijkeren de leden van duurzaamheids-commissies van zeven politieke partijen een gezamenlijk protestverklaring op de deur van het Academiegebouw in Utrecht.
Herman Wijffels zal op 1 juni om 23.05 uur bij Knevel & V d Brink op Nederland 1 spreken over duurzame energie, verkiezingen en het burgerinitiatief Nederland krijgt nieuwe energie.
Tweede Kamerverkiezingen 2010: StemWijzer, KiesKompas, GroeneKieswijzer en Klimaatkeuze
18 april 2010: Nederland kan en moet voor 2050 volledig zijn overstapt op hernieuwbare energie zoals wind- en zonne-energie. Dat is de inzet van burgerinitiatief dat vandaag is gestart door leden van partijcommissies voor duurzame ontwikkeling van CDA, ChristenUnie, D66, GroenLinks, PvdA, SGP en VVD. Naast het burgerinitiatief Nederland krijgt nieuwe energie gaat men de komende weken in debat met de samenleving en bedrijfsleven over de toekomst van de Nederlandse energievoorziening. Onderteken het Burgerinitiatief. 
16 maart 2010; Een opmerkelijk initiatief in tijden dat politieke partijen zich vooral tegen elkaar afzetten. Commissies van een groot aantal partijen presenteren vandaag in Den Haag een gezamenlijk voorstel. Het Deltaplan Nederland krijgt nieuwe energie. Ons land kan en moet voor 2050 helemaal overstappen op hernieuwbare energie, zoals zon en wind, zo luidt de belangrijkste conclusie. Een Deltawet Nieuwe Energie moet deze doelstelling wettelijk borgen en tot nationale prioriteit verheffen.
Vanwege het nationale belang hebben de partijcommissies voor duurzame ontwikkeling van CDA, ChristenUnie, D66, GroenLinks, Partij van de Arbeid, SGP en VVD in de afgelopen maanden het initiatief genomen voor een partijoverstijgend voorstel voor een versnelde energietranstie. Het rapport, waaraan wetenschappers en deskundigen uit de energiewereld zoals McKinsey & Company, Boston Consulting Group, KEMA, CE Delft, UCAD en PBL hebben meegewerkt, is vandaag aangeboden aan de fractievoorzitters van de betreffende partijen.
Volledig hernieuwbare energie in 2050 Het rapport stelt dat ons land snel nieuwe energie nodig heeft voor welvaart en welzijn i de 21e eeuw, vanwege de aanzienlijke economische en ecologische risico’s van onze huidige energiehuishouding. Onze huidige energiebronnen zoals olie en gas kunnen niet blijven voorzien in de stijgende energievraag in de wereld, met prijsstijgingen en recessies tot gevolg. Een volgend kabinet moet daarom de omschakeling naar hernieuwbare energie tot nationale prioriteit verheffen en met veel ambiteuzere doelstellingen dan tot nu toe. Bij een jaarlijkse energiebesparing van 3% en een jaarlijkse groei in hernieuwbare energie van 7%, is een volledig hernieuwbare energiemix in 2050 haalbaar. Volgens deskundigen is techniek daarbij niet zozeer het probleem en is het vooral de uitdaging om de juiste maatschappelijke e economische voorwaarden voor deze omslag te creëren. Zie ook: 2010: Het Jaar van de Duurzame Energie – Repower Europe: Poseidon voor 100% duurzame energie – Dii DESERTEC in EUMENA: De Sahara kan heel Europa van duurzame energie voorzien – Prins van Oranje over duurzame energie op de World Future Energy Summit
Het rapport van de samenwerkende partijcommissies is samengevat in de zogenoemde Verklaring van Utrecht, waarin een tiental concrete maatregelen wordt bepleit. Meest opmerkelijke aanbeveling is de onmiddellijke bouwstop voor nieuwe conventionele centrales. Deze zullen de gewenste omslag naar hernieuwbare energie voor de komende decennia op voorhand ernstig vertragen. Een andere maatregel is de oprichting van een Nationaal Energie Investeringsfonds door de overheid, banken en pensioenfondsen om de financiering van energiebesparende maatregelen en investeringen in opwekking van hernieuwbare energie laagdrempelig te maken. Bron: Duurzaamheidsoverleg
Geweldig. Het heet anders maar voor de rest prima idee, zie Het National Sustainability Fund.
De concrete maatregelen zijn wat mij beterft toch niet echt concreet. Meer een zeer ruim raamwerk, waar alle details nog moeten worden ingevuld. Chris Bruijnes van Meer met Minder is er ook enthousiast over en komt zelfs met een soort van stemadvies voor de komende Tweede Kamerverkiezingen.
De Verklaring van Utrecht (PDF)
1. Formuleer als nationale prioriteit een volledig hernieuwbare energievoorziening in 2050, door een jaarlijkse energiebesparing van 3% en een jaarlijkse groei in hernieuwbare energie van 7%.
2. Stel hiervoor duidelijke langjarige randvoorwaarden in een Deltawet Nieuwe Energie waarbinnen overheid, burgers en bedrijven volop ruimte krijgen voor initiatieven en innovaties.
3. Realiseer een stapsgewijze aanscherping van het algemeen aanvaarde principe dat de vervuiler betaalt door consequente fiscale vrgroening.
4. Bied energie-intensieve bedrijven met ontheffingen de kans om binnen redelijke termijnen aan strenge normen te voldoen, zodat de internationale concurrentiepositie niet wordt aangetast.
5. Zorg voor een wettelijk vastgelegd teruglevertarief waarmee een consistent en stimulerend investeringsklimaat voor hernieuwbareenergie en warmtekrachtkoppeling wordt gecreëerd.
6. Richt een Nationaal Energie Investeringsfonds op om de financiering van energiebesparende maatregelen en investeringen in opweking van hernieuwbare energie laagdrempelig te maken.
7. Investeer zo snel mogelijk in een slimme energie-infrastructuur, waarmee het variabele hernieuwbare energieaanbod en de vraag goed op elkaar afgestemd kunnen worden.
8. Verplicht alle energieleveranciers tot een toenemend aandeel hernieuwbare energie en kondig per direct een nieuwbouwstop af voor conventionele centrales voor niet-hernieuwbare energie.
9. Bevorder energie-efficiënt gedrag met een breed scala aan overheidsmaatregelen zoals een sterk verbeterd openbaar vervoer, strengere productnormen, etc.
10. Investeer gericht in kennis en expertise op het nieuwe sleutelgebied “clean-tech”, waardoor ons land in 2015 in de wereldwijde top tien van deze enorme groeimarkt kan staan.
Bron: Duurzaamheidsoverleg
Zie ook: Tien Klappers voor het Klimaat by Milieudefensie
Tags: Duurzaam
Erik van Erne zegt:
16 maart 2010 om 21:14 | Permalink
@Krispijn Beek
Tuurlijk zijn er partijen tegen. Van de VVD kan je dat verwachten. Maria van der Hoeven snapt er echt helemaal niets van met haar duurzame energiebeleid en de onzin die Zijlstra uitkraamt is echt niet meer van deze tijd. Gelukkig zijn er nog voldoende mensen die er net wat anders over denken.
Zie http://www.duurzaamheidsoverleg.nl/Lijst_van_Aanbeveling.pdf
Van CDA is bekend dat die altijd alle opties open houden en dat gaat wel eens vaker fout, zoals we weten van de huidige kabinetscrisis.
Opnemen in verkiezingsprogramma’s is ook mooi, maar een volgend kabinet moet hier gewoon volledig voor kiezen.
Krispijn Beek zegt:
16 maart 2010 om 21:07 | Permalink
Op Energiegids.nl staat dat de VVD zich al volledig gedistantieerd heeft van het rapport:
“De VVD wilde het rapport niet in ontvangst nemen. De liberalen distantiëren zich volledig van het rapport, zonder het betrokken VVD-lid te willen afvallen, zo liet een woordvoerder weten in een reactie. (…) Zijlstra wil dat de VVD op geen enkele wijze met het ,,geitenwollensokkeninitiatief” van de andere partijen wordt gelieerd.”
En het CDA houdt ook kernenergie en CCS open als opties.
Ik ben benieuwd welke partijen het wel opnemen in hun verkiezingsprogramma.
Bron: http://ow.ly/1mRAp
Douwe van Rees zegt:
23 maart 2010 om 12:06 | Permalink
Eindelijk een stuk dat van visie getuigt. Jammer dat de VVD zich ervan distantieert (waarom eigenlijk), als we wachten op de rest van de wereld kunnen we nog lang wachten. En een keuze voor duurzame energie schept banen, neem de windindustrie in Denemarken of de zonnecellen (& zonnefilm) industrie in Duitsland en de VS. Wat moet er gebeuren wil de urgentie doordringen tot iedereen, want energieschaarste en klimaatverandering maken geen onderscheid tussen mensen of partijen. Het zou van lef getuigen als een volgend kabinet de handschoen oppakt en voor de versnelling zorgt die noodzakelijk is.
Ronald Dankers zegt:
31 maart 2010 om 08:30 | Permalink
Zeer goed initiatief zowel voor zowel people, planet als profit.
Voor de gevestigde orde een kwestie van versneld omdenken en nieuwe kansen aangrijpen.
Laten we alle kracht inzetten op het realiseren van deze Deltawet Nieuwe Energie.
De gevestigde krachten van de energiemaatschappijen en brandstofproducenten zijn nu al volop aan het lobbyen om dit plan tegen te houden.
Ik zou zeggen laten we dit initiatief gebruiken om de grote ommezwaai te realiseren.
Erik van Erne zegt:
1 april 2010 om 18:35 | Permalink
Ed Nijpels in Cobouw: Duurzaamheid energie veiligheid Deltaplan is leuk, maar het gaat om de uitvoering
Alleen een Deltaplan voor Energie is niet genoeg. Er moet een duidelijke regie en uitvoering worden neergezet, waarbij alle partijen bereid zijn de persoonlijke nuances opzij te zetten en gezamenlijk het grotere belang te dienen. Lees verder bij Cobouw
Ronald Dankers zegt:
2 april 2010 om 07:54 | Permalink
Beste Erik,
Daar ben ik het volledig mee eens maar als ik het begeleidend schrijven goed lees wordt hier in ieder geval ook veel aandacht aan besteed
Fred Oliemans zegt:
10 april 2010 om 11:12 | Permalink
Greenpeace pleit voor:
• Een ambitieus energie- en klimaatbeleid. Voor kolen- en kerncentrales is in Nederland geen plaats. Om het klimaat te redden én de portemonnee te sparen moet nu heel Nederland omschakelen naar schone energie. Een eigen schone energievoorziening heeft bovendien als voordeel dat je niet afhankelijk bent van het buitenland. Dat deze energierevolutie mogelijk is, blijkt uit onafhankelijke wetenschappelijke onderzoeken. Ook de duurzaamheidscommissies van zeven politieke partijen pleiten voor een volledige verduurzaming van de energievoorziening.
• Een duurzame visserij. Onze Noordzee is er slecht aan toe, doordat jaar na jaar teveel is gevist met sleepnetten die veel schade toebrengen aan het leven in zee. Wetenschappers pleiten met Greenpeace voor de snelle instelling van volledig beschermde gebieden, waar het zeeleven zich kan herstellen. Met een minder schadelijke en beperkte vissersvloot kunnen we dan nog jaren putten uit een rijke Noordzee.
• Verduurzaming van landbouw en voedselproductie. Dit begint bij behoud van biodiversiteit in binnen- en buitenland en draagt bij aan het oplossen van het klimaatprobleem. Subsidies moeten gericht zijn op het realiseren van duurzaamheidsdoelen. Het doorberekenen van milieukosten aan de vervuiler, zoals het opheffen van het lage BTW-tarief voor vlees, zijn noodzakelijk. Er moet een pas op de plaats worden gemaakt in de toelating van nieuwe gentechgewassen tot de aangekondigde verbeteringen in het toelatingssysteem zijn doorgevoerd. Illegaal hout moet middels wetgeving worden geweerd.
Berend Bordeworde zegt:
14 april 2010 om 11:54 | Permalink
Minister van Duurzame Ontwikkeling nodig in volgend kabinet
Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs pleit voor een minister van Duurzame Ontwikkeling in een volgend kabinet. Zonder centrale regierol in Nederland kunnen de Europese energiedoelen voor 2020 niet worden gehaald.
Nederland staat voor de opgave om de energievoorziening voor de komende 50 tot 100 jaar veilig te stellen. Daarvoor is een Deltaplan Duurzame Energie nodig dat de basis vormt voor duurzame economische kracht voor langere termijn. Het belang van economische transformatie van Nederland naar kennisland op het gebied van water, duurzame energietechnologie en nieuwe materialen moet toch ook door de overheid onderkend worden.
In tegenstelling tot minister van der Hoeven van Economische Zaken die deze week nog het nut van duurzaamheidsubsidies in de Volkskrant ter discussie stelde, breekt Peter op ’t Veld juist een lans voor meer continuïteit van subsidies, onderzoeks- en innovatieprogramma’s. De focus moet daarbij meer liggen op het verduurzamen van de bestaande woningen en kantoren, hier is de grootste milieuwinst te halen. Een ding is zeker, de transitie naar niet-fossiele brandstoffen zal een mix van bronnen zijn die samen aan de vraag naar energie kunnen voldoen. Daarvoor zijn veel initiatieven nodig op kleine schaal, locatie gebonden en lokale warmte en energienetten. Daarna pas volgt het opschalen.
Erik van Erne zegt:
9 mei 2010 om 20:04 | Permalink
A 100% Renewable Energy Vision for the European Union
Europe’s demand for energy is increasing in an environment of high and unstable energy prices. Greenhouse gas emissions are rising and the energy sector is one of the main emitters of greenhouse gases. Natural reserves of fossil fuels such as oil and gas are concentrated in just a few supplier countries around the world. Climate change along with an increasing dependency on energy imports are only a few of the risks the European economy is facing today. The EU now needs the courage to lead the way out of this climate and energy dilemma with a clear commitment to a 100% renewable energy future by 2050.
RE-thinking 2050 presents a pathway towards a 100% renewable energy system for the EU, examining the effects on Europe’s energy supply system and on CO2 emissions, while at the same time portraying the economic, environmental and social benefits of such a system. Moreover, the report provides as well as providing policy recommendations for what is needed to fully exploit the EU´s vast renewable energy potential.
Erik van Erne zegt:
15 oktober 2015 om 13:01 | Permalink
Volledig duurzame energievoorziening in 2050 technisch én economisch mogelijk
Doordat de technieken voor duurzame energie zich zo snel ontwikkelen is energiewinning uit olie, gas en kolen is over 35 jaar niet meer nodig, aldus milieuorganisatie Greenpeace. Samen met het Duitse Instituut voor Lucht en Ruimtevaart laat Greenpeace in een update van haar Energy [R]Evolution Scenario (pdf) zien dat een volledig CO2-vrije energievoorziening in 2050 technisch én economisch mogelijk is. Het scenario laat ook de haalbare tussenstappen zien voor 2020, 2025, 2030 en 2040.
Ook als de welvaart in landen als China, Brazilië en India sterk toeneemt, kan de CO2-uitstoot in 2030 afnemen van 30 naar 20 gigaton. Voor de EU komt het scenario uit op 56 procent CO2-reductie in 2030 (doel EU: -40%) en 44% schone energie (doel EU: 27%).
De nieuwe studie wijst verder uit dat de kosten van dit energiescenario uiteindelijk lager uitpakken dan het lagere en minder ambitieuze referentiescenario. Het levert ook veel meer banen op: alleen al in de zonne-industrie zullen meer mensen werkzaam zijn dan nu in de hele kolensector. Tot 2030 komen er wereldwijd 17,5 miljoen banen bij in de zon- en windsector.
In het scenario wordt één voor één afscheid genomen van fossiele brandstoffen: eerst bruinkool en kernenergie, dan kolen, dan olie en vervolgens ook gas. Anders dan vrijwel alle andere energiescenario’s is er geen ruimte voor kernenergie en wordt biomassa spaarzaam ingezet.