Adviesraad Bepleit Klimaatwet: Rijk zonder CO2 naar een Duurzame Energievoorziening in 2050
Geschreven op 28-9-2015 - Erik van Erne. Geplaatst in Energie en Besparing
Hoewel Nederland al jaren klimaatbeleid voert, is de CO2-emissie van de energievoorziening nog steeds niet gedaald. Om de afgesproken klimaatdoelen te halen is een trendbreuk nodig.
Dat concludeert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in zijn advies ‘Rijk zonder CO2: naar een duurzame energievoorziening in 2050’.
De raad pleit er voor om in het energiebeleid de CO2-reductie als doel te stellen en om het doel wettelijk vast te leggen.
Zie ook: Open Brief 64 Hoogleraren: Oproep aan Kabinet om Alle Elf Kolencentrales in Nederland te Sluiten – De Klimaatwet van Jesse Klaver en Diederik Samson: Vermindering Broeikasgassen 95% in 2050 – Hoe Nederland Een Klimaatwet Krijgt by Milieudefensie
De Rli adviseert om het energiebeleid zo in te richten dat in 2050 80 tot 95 procent minder broeikasgassen worden uitgestoten dan in 1990. In het huidige beleid is CO2-reductie slechts één van de doelen, naast energiebesparing en duurzame energie. De Rli pleit er voor om in het energiebeleid juist niet langer te sturen op de toepassing van bepaalde technologieën of energiedragers. In plaats van een beleidsagenda die routes uitstippelt voor bijvoorbeeld ‘zon’, ‘wind’, ‘gas’ of ‘biomassa’ stelt de Rli voor om transitiepaden in te richten voor de vier fundamentele maatschappelijke behoeften aan energie: lage temperatuurwarmte (1), hoge temperatuurwarmte (2), transport en mobiliteit (3) en licht en apparaten (4). Door het beleid te richten op de behoefte aan (duurzame) energie en niet op energiedragers of –bronnen kan volgens de raad in de komende decennia maximaal rekening worden gehouden met sociale, technologische, (geo)politieke en economische veranderingen.
De raad bepleit een specifiek transitiepad voor elke energiebehoefte, met elk zijn eigen tempo en eigen kansen en belemmeringen. De specifieke invulling van elk transitiepad is aan bedrijven, burgers, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen zelf. De overheid moet hiervoor de juiste condities scheppen met onder meer internationale en Europese afspraken over CO2-reductie, fiscale prikkels, het wegnemen van belemmeringen en het faciliteren van nieuwe initiatieven. De Rli adviseert een paar honderd miljoen euro extra vrij te maken voor langlopende innovatieprogramma’s, omdat nieuwe manieren van werken, kennis en technieken nodig zijn om de energietransitie succesvol te kunnen afronden. Zie ook: Het National Sustainability Fund en het Energiebesparingsfonds
Flexibiliteit en aanpasbaarheid van het beleid staat in het advies centraal, maar dit beleid is zeker niet vrijblijvend. De te behalen CO2-reductiedoelstelling is hard en moet door middel van overeenkomsten tussen overheid en tussen CO2- veroorzakende partijen gerealiseerd worden. Wanneer de afgesproken tussendoelen onverhoopt niet gehaald worden, zal de overheid deze in laatste instantie afdwingen via wet- en regelgeving. Tussendoelen borgen het tempo van de energietransitie. De raad meent dat in het tempo van de transitie voor de vier energiebehoeften rekening moet worden gehouden met de mate waarin het beleid nationaal of internationaal gemaakt wordt. Ook moet een Europees level playing field worden geborgd. Zo pleit de raad in het transitiepad ‘lage temperatuurwarmte’ ervoor, te zorgen dat de bestaande gebouwde omgeving uiterlijk in 2035 CO2-neutraal is.
De raad vindt dat doel en aanpak van de energietransitie wettelijk vastgelegd moet worden en dat de energietransitie moet worden bewaakt door een onafhankelijke instantie die op afstand staat van politieke en sectorale belangen. De raad pleit daarom voor een regeringscommissaris die als een onafhankelijke persoon de transitie aanjaagt, bewaakt en langjarig, los van kabinetswisselingen waarmaakt.
Zie ook: Burgerinitiatief Nederland krijgt Nieuwe Energie: 100% Hernieuwbare Energie in 2050 – A roadmap to 2050: 100% Renewable Electricity by PriceWaterhouseCoopers – Roadmap 2050: A Practical Guide to a Prosperous, Low-Carbon Europe by AMO – Het Jaar van de Duurzame Energie – Het Energieakkoord Voor Duurzame Groei: Slechts 14% Hernieuwbare Energie in 2020 – Het Energy Next! Congres 2015: Het Roer Moet Om, Maar Hoe? – Nederlandse Energiecentrales Verstoken Steeds Meer Kolen: CO2-Uitstoot Fors Hoger – Battle of The Grids: Kernenergie- en Kolencentrales Overbodig, Voorrang voor Duurzame Energie – Energie van Nederland: Nederland Wordt Vuilste Land van Europa – Nederland 100% Duurzame Energie in 2030: Samen Sneller Duurzaam – Nederland krijgt nieuwe energie: 100% Duurzame Energie – Nederland ver verwijderd van Europese duurzame energie doelstelling – Nieuwe Energie: Nederland na het Fossiele Tijdperk by Anne-Marie Rakhorst – Prins van Oranje over duurzame energie op de World Future Energy Summit – De Klimaatzaak: Zondag 20 september 2015 bij Tegenlicht VPRO – Kabinet in Beroep Tegen Klimaatvonnis: Urgenda Ziet Uitspraak Beroep Met Vertrouwen Tegemoet
Erik van Erne zegt:
15 oktober 2015 om 12:58 | Permalink
Volledig duurzame energievoorziening in 2050 technisch én economisch mogelijk
Doordat de technieken voor duurzame energie zich zo snel ontwikkelen is energiewinning uit olie, gas en kolen is over 35 jaar niet meer nodig, aldus milieuorganisatie Greenpeace. Samen met het Duitse Instituut voor Lucht en Ruimtevaart laat Greenpeace in een update van haar Energy [R]Evolution Scenario (pdf) zien dat een volledig CO2-vrije energievoorziening in 2050 technisch én economisch mogelijk is. Het scenario laat ook de haalbare tussenstappen zien voor 2020, 2025, 2030 en 2040.
Ook als de welvaart in landen als China, Brazilië en India sterk toeneemt, kan de CO2-uitstoot in 2030 afnemen van 30 naar 20 gigaton. Voor de EU komt het scenario uit op 56 procent CO2-reductie in 2030 (doel EU: -40%) en 44% schone energie (doel EU: 27%).
De nieuwe studie wijst verder uit dat de kosten van dit energiescenario uiteindelijk lager uitpakken dan het lagere en minder ambitieuze referentiescenario. Het levert ook veel meer banen op: alleen al in de zonne-industrie zullen meer mensen werkzaam zijn dan nu in de hele kolensector. Tot 2030 komen er wereldwijd 17,5 miljoen banen bij in de zon- en windsector.
In het scenario wordt één voor één afscheid genomen van fossiele brandstoffen: eerst bruinkool en kernenergie, dan kolen, dan olie en vervolgens ook gas. Anders dan vrijwel alle andere energiescenario’s is er geen ruimte voor kernenergie en wordt biomassa spaarzaam ingezet.