Anders Bekeken

De Afvalconferentie 2008: De Glazen Bol van Jacqueline Cramer: het einde van afval

Op de Afvalconferentie 2008 gaf minister Jacqueline Cramer van VROM haar visie op de afval toekomst. En in die toekomstvisie kwam met name het volgende gedeelte uit de Spreekpunten minister Cramer op de Afvalconferentie mij wel heel bekend voor.

Hoe ziet mijn toekomstbeeld eruit? Zeg maar de glazen bol van Cramer. Het zal u niet verbazen als ik begin met aan te geven dat afval dan als zodanig niet meer bestaat. Materialen aan het einde van hun levenscyclus zijn te waardevol om weg te gooien en blijven daarom onderdeel uitmaken van de kringloop. Door de enorme vraag uit landen als China en India zijn materialen dermate schaars dat niemand het meer in zijn hoofd haalt om materialen niet nuttig toe te passen. Dit zal in hoofdzaak gebeuren door hoogwaardige toepassing van materialen. Waar dat echt niet mogelijk is speelt energie- en warmte benutting met hoge rendementen nog een rol.Dit alles is mogelijk omdat het in de kringloop houden van materialen een essentiële rol speelt bij het ontwerpen van producten. Duurzaam ontwerpen oftewel Ecodesign is de gewoonste zaak van de wereld, vooral ook omdat het enorme besparingen oplevert.Wat nu nog afvalbedrijven zijn, maakt straks deel uit van een gezonde en internationale grondstofindustrie. De afvalbedrijven van nu zijn Europese strategische spelers ten aanzien van materialenmanagement, die waarde toevoegen door de zogenoemde circulaire economie op gang te houden. Ketensamenwerking is helemaal ingeburgerd. Bedrijven die dit onvoldoende doen ervaren concurrentienadeel en hebben het loodje gelegd. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is de norm geworden, niet omdat het moet, maar omdat de consument hierom vraagt en omdat de producent erkent dat dit de enige manier is om op lange termijn winst te blijven maken.We maken gebruik van duurzame energiebronnen van de zon en de wind, deels aangevuld met geavanceerde centrales met CO2 afvang en opslag die draaien op de laatste fossiele brandstoffen. Dankzij gezamenlijke inspanningen is het broeikaseffect nagenoeg tot stilstand gebracht en deels door het treffen van de juiste ruimtelijke aanpassing zoals dijkverstevigingen nauwelijks een issue meer. De biodiversiteit herstelt zich weer langzaam. Een rooskleurig beeld? Misschien. Maar niemand kan ontkennen dat we de oplossingen in huis hebben. Niemand kan zeggen dat het technologisch onmogelijk is. Niemand kan zeggen dat we onze consumptiegedrag vandaag, morgen en in de toekomst niet kunnen veranderen. Waar een wil is, is een duurzame weg… Door inspirerend en gedurfd innovatief leiderschap vanuit overheden en bedrijfsleven kunnen wij deze duurzame samenleving realiseren.

En als we nu gaan terugredeneren vanuit dit toekomstbeeld - back to the future - wat zou dat dan betekenen voor de keuzes in het afvalbeleid van vandaag? Het betekent in ieder geval dat we in ons beleid erop moeten voorsorteren dat we in de toekomst geen afvalbeleid meer te hebben, maar een materialenbeleid of grondstoffenbeleid. In mijn ogen zou dit Tweede Landelijk Afvalbeheerplan dan ook het laatste moeten zijn: het volgende beleidsplan heet een Landelijk Materialenbeleidsplan. Bron: Nieuwsbank

En op 16 juli 2007 schreef ik op Nederland Innoveert:

Wordt het niet eens tijd dat we het aloude begrip “afval” afschaffen. Want wat vroeger heel normaal was, is tegenwoordig minder vanzelfsprekend. Kunnen we nog wel spreken van afval of kunnen we die term beter afschaffen en vervangen door grondstof?

Afval of vuilnis is niet voor niets de verzamelnaam voor voorwerpen die een persoon, bedrijf of organisatie niet meer kan gebruiken en die daarom worden weggegooid in een afvalbak, afvalcontainer of in als zwerfafval zomaar op straat, in een park of langs de weg. Is het niet zo dat wat de één niet meer kan gebruiken voor de ander een waardevolle grondstof is. Nog mooier is het natuurlijk als de materialen en goederen die door de één wordt “weggegooid” door de ander wordt hergebruikt.

Hergebruik van goederen en materialen is, zo leert de Ladder van Lansink ons al jaren, het minst milieubelastend. Hergebruik levert ook een enorme CO2 winst op. In het oktober nummer van Milieu Magazine wordt in het artikel “Tweedehandscijfers” ingegaan op de milieuwinst die door hergebruik wordt geboekt. Een stukje uit het artikel:

“Het werkelijke aanbod, en daarmee ook de milieuwinst, is minstens dubbel zo groot, schat Van Erne. “Maar bij de overheid heb ik nog nooit het aspect van hergebruik gezien in bijvoorbeeld de CO2-reductieaanpak.”

Het klopt dat de milieuwinst die is te boeken met tweedehandsproducten en -materialen niet goed uit de verf komt, vindt ook prof. dr. Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam ondernemen aan de Universiteit Utrecht. “Ik vind dat de aandacht ervoor inderdaad zeer beperkt is. De mogelijkheden om over te gaan naar een duurzame samenleving worden bevorderd door meer producten in de kringloop te houden. Dat is een basisprincipe.”

Als minister van VROM heeft mevrouw Cramer nu de kans om echt werk te maken van hergebruik van goederen en materialen. Als voorzitter van het Factor 4 Initiatief heeft ze al een eerste stap gezet door de mogelijkheden voor hergebruik van bouwmaterialen een eerste impuls te geven. Bron: Nederland Innoveert, 16 juli 2007

Mooi toch om te zien dat minister Jacqueline Cramer nu de volgende stappen gaat zetten: Tot slot. Aan de hand van dit verhaal is er denk ik niemand meer die eraan twijfelt dat de afvalsector een dynamische sector is met een gouden toekomst. Maar om onze kinderen een duurzame horizon te bieden op een leefbare aarde met voldoende grondstoffen, is het nodig om nú een aantal stappen te zetten. Kortom, de toekomst begint vandaag. En dan kunnen we straks die grote sprong voorwaarts maken. Ik daag u uit: laten we samen die uitdaging aangaan! Dank u wel. Bron: Nieuwsbank

U ook bedankt minister Cramer. Het werd wel eens tijd dat we het project waar wij in 2003 via het Factor 4 Initiatief aan zijn begonnen eindelijk eens kunnen afmaken. Hoe sneller we dat doen, hoe sneller we die grote sprong voorwaarts kunnen maken. U begrijpt het al. Die uitdaging gaan wij uiteraard graag aan. Dank u wel.

Zie ook: Open brief aan Jacqueline Cramer, minister van VROM

Eerder bericht 22 juni 2008:

Op 1 oktober organiseren het ministerie van VROM, de NVRD en de Vereniging Afvalbedrijven de Afvalconferentie 2008. Later in het jaar komt er meer informatie beschikbaar over deze dag.

Wel handig om de datum alvats te reserveren in uw agenda. Tenminste als u iets met afval doet. U kunt hier nog even naar naar een terugblik kijken van de laatste editie in 2006. Tijdens de vierde afvalconferentie is er volop aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in de branche. Zowel in Nederland als Europa is er veel beweging op de markt en binnen het afvalbeleid.

Het tweede Landelijke afvalbeheerplan staat in de steigers en de nieuwe Europese kaderrichtlijn afval komt er aan. Uiteraard ook dit jaar aandacht voor hoe de Nederlandse afvalmarkt eruit ziet. Met ditmaal speciale aandacht voor overheidssturing in de afvalmarkt. Nationale en internationale vakgenoten zetten in een debat de Nederlandse situatie af tegen die in ons omringende landen.

Minister Jacqueline Cramer van VROM geeft haar duurzaamheidvisie op het afval- en klimaatbeleid en betrekt daarbij ook recente ontwikkelingen zoals die rond het Cradle to Cradle-principe.

Één Reactie

1. Groentje zegt:

   25 mei 2009 om 08:09 | Permalink

   ‘Verbranding van afval mag niet meer de norm zijn’

   ’We moeten bevorderen dat afvalverbranding niet meer zo vanzelfsprekend is. Hergebruik moet de norm worden.’ Vinden politici. Dus wordt energiewinning uit verbranding ook minder belangrijk.

   http://www.energieraad.nl/newsitem.asp?pageid=11688

Plaats zelf een reactie: