Mobility-as-a-Service (MaaS): Toegevoegde Waarde – Gedragsverandering Onzeker by KiM
Geschreven op 17-9-2018 - Erik van Erne. Geplaatst in Vervoer en OV
Update 2 februari 2021: De stad is bij uitstek de plek waar Mobility-as-a-Service (MaaS) het makkelijkst van de grond kan komen.
De verplaatsingen die reizigers regelen met een MaaS-app, hebben relatief vaak incidentele zakelijke en sociaal-recreatieve reismotieven.
Het gebruik van MaaS leidt lang niet altijd tot het gebruik van een andere vervoerwijze.
Gebeurt dat toch, dan kan dit in het voordeel zijn van deelauto, -fiets of -scooter en in het nadeel van het traditionele openbaar vervoer.
Dit concluderen onderzoekers van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) in de studie Kansrijke verplaatsingen voor MaaS. Recente inzichten uit het MaaS onderzoeksprogramma bij het KiM hebben zij gebundeld in de nieuwe brochure Mobility-as-a-Service: kansen en verwachtingen.
De stad biedt volgens de onderzoekers van het KiM de meest vruchtbare voedingsbodem voor een MaaS-app, omdat daar een rijk aanbod aan openbaar vervoer en deelmodaliteiten is. De korte loopafstanden naar haltes en deelmodaliteiten maken reizen met deze ov- en deeldiensten aantrekkelijk. Het intensieve gebruik van deze diensten juist in de stad verhoogt ook de kansen op commerciële levensvatbaarheid van MaaS. Uit een eerder KiM-onderzoek bleek al dat reizigers die in de stad wonen tot de meest kansrijke groepen voor het gebruik van de app behoren.
Het KiM verwacht dat MaaS in het beginstadium relatief veel gebruikt gaat worden voor zakelijke en sociaal-recreatieve reizen. Veelal zijn dit minder routinematige verplaatsingen, waarbij reizigers eerder geneigd zijn om vooraf naar informatie over hun reis te zoeken. Bij routinematige verplaatsingen is er meer sprake van gewoontegedrag en snel oplopende gebruikskosten bij dagelijks gebruik. Bij incidentele verplaatsingen is dit minder van belang. De noodzaak om op tijd te komen bij een zakelijke afspraak, in combinatie met de – bij incidentele reizen – mogelijke onbekendheid ter plaatse van de bestemming, maakt dat MaaS voor zulke zakelijke reizen meerwaarde kan bieden als plan-assistent.
De onderzoekers verwachten verder dat reizigers MaaS primair gaan gebruiken om toegang te krijgen tot een deelauto, -fiets, -scooter, bus of tram. Zij zullen minder met de app uitvoerig een reis plannen en vergelijken. Dit houdt ook in dat het gebruik van MaaS lang niet altijd leidt tot het gebruik van een andere vervoerwijze. Kiezen reizigers wel voor een andere vervoerwijze, dan kan dit vooral bij de eerste gebruikersgroep in het voordeel zijn van de deelmobiliteit en in het nadeel van het traditionele openbaar vervoer.
De nieuwe studie maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Mobility-as-a-Service bij het KiM. Binnen dit programma hebben de onderzoekers ook een nieuwe brochure opgesteld waarin zij de resultaten van deze studie en 2 eerdere studies uit 2019 samenbrengen.
In de brochure gaat het KiM onder andere in op de maatschappelijke impact van MaaS. Transport experts verwachten dat MaaS de huidige rol van de auto in ons mobiliteitssysteem weet uit te dagen. Andere onderzoeksresultaten van het KiM nuanceren dit beeld.
Vooralsnog lijkt MaaS niet een heel geduchte concurrent voor de auto. De potentiële meest kansrijke MaaS-gebruikers hebben minder vaak een auto ter beschikking dan anderen en kiezen nu veel al voor het openbaar vervoer of een deelmodaliteit. Bovendien zal MaaS vooral gebruikt gaan worden in de (hoog) stedelijke omgeving. Juist daar is de rol van de auto in het verplaatsingsgedrag, relatief bezien, bescheiden.
Dat is de hoofdconclusie van de KiM-brochure Meer zicht op MaaS.
De brochure van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid vat de eerste resultaten samen van het KiM onderzoek naar de vraag: ‘Welke gevolgen kan Mobility-as-a-Service hebben op de reisvoorkeuren en het reisgedrag van Nederlanders?’. De brochure is gebaseerd op uitgebreid (inter)nationaal literatuuronderzoek door het KiM en gesprekken met diverse focusgroepen: bewoners van een grote en middelgrote stad en van het platteland.
Het is aannemelijk dat vooral jongvolwassenen in grote steden de ‘early adopters’ van MaaS zullen zijn. MaaS zal aanvankelijk vooral worden gebruikt voor incidentele verplaatsingen in de vrije tijd. Het is vooralsnog onzeker of MaaS in de dagelijkse praktijk ook daadwerkelijk tot gedragsverandering zal leiden en in welke mate.
Veel lijkt af te hangen van de manier waarop MaaS wordt vormgegeven, het precieze aanbod, de randvoorwaarden waaraan is voldaan en de toegevoegde waarde ten opzichte van huidige vervoersmogelijkheden. Het is onwaarschijnlijk dat MaaS binnen enkele jaren tot forse verschuivingen in de dagelijkse mobiliteit zal leiden en tot een vermindering van bezit en gebruik van de privéauto.
Wil MaaS een succes worden dan moet het in ieder geval autonomie en flexibiliteit bieden, betrouwbaar zijn en idealiter altijd en overal beschikbaar zijn. MaaS moet ook toegevoegde waarde bieden ten opzichte van de bestaande situatie. Vier toegevoegde waarden (vier c’s) lijken hierbij van belang: het bieden van kostenvoordelen (costs), meer gemak (convenience), meer keuzevrijheid (choice freedom) en maatwerk (customisation).
Deze resultaten zijn onderdeel van een uitgebreid en langer lopend KiM-onderzoeksprogramma naar MaaS, in opdracht van het directoraat-generaal Mobiliteit van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Vervolgonderzoek zal inzicht geven in de effecten van MaaS op voorkeuren en gedrag van verschillende bevolkingsgroepen. Deze onderzoeksresultaten worden verwacht in 2019.
Zie ook: Het Economisch Belang Van Mobiliteit: Alleen Ondergrens Meetbaar by KiM –Schoon, Stil en Snel: De Uitfasering van de Benzine-Snorfiets by KiM – Waar Zouden We Zijn, Zonder De Fiets En De Trein by KiM – De Effecten Van Het Nieuwe Werken Op Mobiliteit en Congestie 2000-2016 by KiM – Mobiliteitsbeeld 2017: Verklaring 24% Toename Reizigerskilometers Per Trein by KiM – Internationaal Treinplan: Ruim 2 Miljoen Reizigers Uit Het Vliegtuig In De Trein in 2030 – Nationaal Fietsplan: 200.000 Mensen Uit De Auto en De File Op De Fiets – De Elektrisch Bestelauto Voor MKB-Ondernemers: Slechts 0,3% Rijdt Nu Elektrisch by KiM – Mobility-as-a-Service (MaaS) Onder De Loep: Keuzevrijheid En Reisadvies Op Maat by KiM – Vierde Editie MaaS (Mobility as a Service) Congres Online: Duurzaam Bereikbaarheid Verbeteren
Erik van Erne zegt:
29 november 2018 om 14:56 | Permalink
Het MaaS Congres by VerkeersNet: Mobility-as-a-Service
Inmiddels ziet bijna iedereen in dat het innovatieve mobiliteitsconcept MaaS de toekomst is.
Overal klinken lovende woorden, en er worden ook stappen gezet, maar er is vooral nog heel veel werk aan de winkel.
Het MaaS Congres 2019 gaat verder waar de succesvolle 2018-editie eindigde.
Doel is om voorbij de intentie te gaan en écht stappen mogelijk te maken.
Tijdens het MaaS Congres delen meer dan dertig sprekers hun visie op MaaS-ontwikkelingen anno 2019. Ook zijn er stands van partijen die met MaaS werken te bezoeken. Het MaaS Congres is de plek voor concessieverleners, vervoerders, politici, toeleveranciers, adviesbureaus en mobiliteitsdeskundigen bij de landelijke, regionale of lokale overheid, om: Op de hoogte gehouden te worden over de laatste ontwikkelingen; Actief mee te denken; Te netwerken.
Erik van Erne zegt:
21 december 2018 om 13:19 | Permalink
Grote Belangstelling Marktpartijen Voor Deelname aan Mobility as a Service (MaaS)
De belangstelling voor de zeven Mobility as a Service (MaaS) pilots van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is groot. Er hebben zich 41 partijen ingeschreven voor de overkoepelende Raamovereenkomst. Na de beoordeling zijn 24 partijen toegelaten, die zich nu kunnen inschrijven op de regionale pilots. Doel van het MaaS-project is dat reizigers in de toekomst hun reis volledig digitaal plannen, boeken en betalen met alle vervoersmiddelen. Bijvoorbeeld de deelauto, deelfiets, (water)taxi, bus, metro en trein.
Om inzicht te krijgen in de effecten en werking van MaaS is gekozen voor zeven pilots die landelijk uit te rollen zijn. Samen met vervoerders, marktpartijen en overheden wordt ervaring opgedaan. De pilots zullen starten in de regio’s: Amsterdam, Utrecht-Leidsche Rijn, Twente, Rotterdam-Den Haag, Eindhoven, Groningen-Drenthe en Limburg.
De aanmoedigingssubsidie van in totaal 20 miljoen euro geldt voor 2 à 3 jaar. De cofinanciering van Rijk en regio is bedoeld om de private bedrijven bij onder meer de ontwikkeling van apps een duwtje in de rug te geven. De aanbestedingen voor de eerste pilots in Amsterdam en Rotterdam-Den Haag zullen begin 2019 van start gaan. De andere pilots zullen in de maanden erna volgen.
Erik van Erne zegt:
30 juli 2019 om 14:26 | Permalink
Mobility as a Service (MaaS) by Provincie Noord-Brabant
Minder verkeersoverlast in de wijk, minder geparkeerde auto’s en gestalde fietsen in de straat en toch volop mobiliteit voor de bewoners. Met mobiliteit als dienst (MaaS) kies en betaal je alleen op het moment dat je vervoer gebruikt.
Erik van Erne zegt:
6 augustus 2019 om 15:48 | Permalink
Mobility as a Service (MaaS) by Over Morgen
Een duurzame leefwereld waarmaken. Jef Heyse van Radiuz werkt samen met Edvard Hendriksen van Over Morgen aan de ontwikkeling van Mobility as a Service (MaaS).
Erik van Erne zegt:
19 september 2019 om 17:44 | Permalink
MaaS Congres België 2019
Maar om grootschalige toepassing mogelijk te maken, moeten nog flink wat vragen beantwoord worden. Bijvoorbeeld wie de kar trekt, hoe data delen tot ‘the greatest good for the greatest number’ leidt en hoe de consument daadwerkelijk anders gaat reizen. Over al deze vragen gaat het MaaS Congres België, op 26 november in AMUZ in Antwerpen. Deze dag krijgt u inzicht in ontwikkelingen, gevolgen voor de sector en kansen voor uw organisatie.
Nauw bij het onderwerp betrokken sprekers belichten het onderwerp van verschillende kanten. Zij bespreken onder meer de volgende thema’s: Lessen uit de praktijk: wat is er bereikt? Wie neemt de leiding: markt, overheid of een trusted third party? Hoe wordt het delen van data gestimuleerd en gereguleerd? Ieder z’n eigen app v.s. één app met een totaalaanbod? Hoe is de reiziger te motiveren om anders te reizen? Welke nieuwe betaalvormen komen eraan?
De organisatie van de dag is in handen van de vakbladen VerkeersNet.nl, OVPro.nl en TaxiPro.nl. De Stad Antwerpen is gastheer. Tot de doelgroep behoren concessieverleners, vervoerders, service providers, leasemaatschappijen, politici, toeleveranciers en mobiliteitsdeskundigen bij adviesbureaus, de landelijke, regionale of lokale overheid. Het MaaS Congres België volgt op twee eerdere succesvolle congressen in Nederland.
Erik van Erne zegt:
18 december 2019 om 14:48 | Permalink
MaaS (Mobility as a Service) Congres 2020 In Amsterdam
U bent van harte uitgenodigd in Amsterdam. Doel van de dag is oplossingen zoeken, partijen bij elkaar brengen en organisaties voorbereiden. Want dat MaaS de mobiliteitswereld op z’n kop zet, is duidelijk.
Lovende woorden over MaaS klinken er genoeg. Maar om te zorgen dat MaaS breed uitgerold en geaccepteerd wordt, moeten de handen uit de mouwen. Het MaaS Congres wil deelnemers daartoe uitdagen.
De volgende kwesties staan centraal: Hoe ver is de ontwikkeling van datastandaarden? Hoe houden we oog voor de privacy van de reiziger? Wanneer is een MaaS-ecosysteem in balans en levert het alle spelers het maximale op? Wat maakt dat mensen daadwerkelijk met MaaS gaan reizen? Hoe kunnen partijen met soms tegenovergestelde belangen vruchtbaar samenwerken? Wat staat de groei van het aanbod deelvoertuigen in de weg?
Erik van Erne zegt:
12 januari 2021 om 10:32 | Permalink
De vierde editie van het MaaS Congres vindt plaats op 16 en 17 maart. Het congres wordt volledig online uitgezonden.
In de afgelopen jaren zijn er belangrijke stappen gezet om Mobility as a Service (MaaS) realiteit te maken. Mobility as a Service is niet langer een ver toekomstbeeld.
De eerste pilots zijn gestart, MaaS-apps en multimodale reisplanners functioneren en het aantal deelvoertuigen zit in de lift.
Dit betekent geenszins dat er geen uitdagingen meer liggen op het gebied van MaaS. Hoe komen we van regionale pilots tot een landelijk en zelfs wereldwijd systeem? Dat hoort u op het MaaS Congres 2021.
Tijdens dit congres over Mobility as a Service gaan tientallen sprekers in op de transitie van regionale pilots naar een landelijk en wereldwijd systeem. Waar staan we nu, welke verschillende visies zijn er om die regionale projecten naar een hoger plan te tillen én welke knelpunten liggen er nog? Hoewel het congres door de coronacrisis online plaatsvindt, is er veel ruimte voor interactie, debat en brainstormsessies met de experts en andere deelnemers.
Tijdens het MaaS Congres deze week zijn de MaaS Awards uitgereikt aan drie personen die het afgelopen jaar actief Mobility as a Service verder hebben aangejaagd. In de categorie overheid won Mark Verbeet (gemeente Utrecht), terwijl Meerten van Hooijdonk (ALD Automotive) de titel in de categorie Markt binnensleepte. De juryprijs ging naar Geiske Bouma (TNO).
Lezers van VerkeersNet en geïnteresseerden in MaaS konden mensen nomineren. Meer dan 1.000 mensen brachten uiteindelijk hun stem uit op de shortlist. Het doel van deze Awards is om pioniers op het gebied van MaaS extra in het zonnetje te zetten en anderen te motiveren eveneens aan de slag te gaan.
Het Maas Congres duurde dit jaar vanwege de online setting twee dagen. De uitreiking van de awards werd daarom opgesplitst. Op de eerste dag werd Geiske Bouma beloond met de prijs, nadat zij een presentatie had gegeven over het onderzoek naar de governance-modellen in verschillende landen. Zij werd genomineerd omdat ze met haar onderzoek overheden verder helpt om MaaS te organiseren. Bovendien draagt dit bij aan een succesvolle en positieve impact op de samenleving.
Het gros van de stemmen in de categorie Markt ging naar Meerten van Hooijdonk van ALD Automotive. Hij werd genomineerd vanwege zijn inspanning om MaaS in de praktijk te brengen en oplossingen bekend te maken bij een breder publiek. Mensen waarderen bovendien zijn enthousiasme, passie en kennis.
De laatste persoon die werd beloond met een award, was Mark Verbeet van de gemeente Utrecht. Hij werkt als senior projectmanager Smart Mobility bij Goedopweg. Verbeet werd in de categorie Overheid genomineerd vanwege zijn bevlogen inzet om MaaS verder te laten groeien en de stemmers waren het daarmee eens.