Anders Bekeken

Benutting Multimodale Achterlandknooppunten: Vraag En Aanbod Van Containeroverslag by KiM

Is er in Nederland nu en in de toekomst voldoende overslagcapaciteit aanwezig voor het containervervoer per spoor en binnenvaart? En, zo niet, waar kunnen zich knelpunten gaan voordoen?

Voor een antwoord op deze vragen heeft het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) in kaart gebracht wat op dit moment en in de toekomst (2030-2040), de vraag naar en het aanbod zijn van containeroverslag.

Vervolgens werd bepaald of en, zo ja, wanneer er capaciteitsknelpunten kunnen optreden. En ook of en, zo ja, in welke regio capaciteitsuitbreiding nodig kan zijn, gegeven de te verwachten vraag en ontwikkeling van het aanbod aan containeroverslag in de periode tot 2030 en 2040.

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) heeft de publicatie “Benutting Multimodale Achterlandknooppunten” gepubliceerd.

In deze publicatie staan de volgende onderzoeksvragen centraal: is er in Nederland nu en in de toekomst voldoende overslagcapaciteit aanwezig voor het containervervoer per spoor en binnenvaart? En, zo niet, waar kunnen zich knelpunten gaan voordoen?

Voor een antwoord op deze vragen heeft het KiM in kaart gebracht wat op dit moment en in de toekomst (2030-2040), de vraag naar en het aanbod zijn van containeroverslag. Vervolgens hebben we bepaald of en, zo ja, wanneer er capaciteitsknelpunten kunnen optreden. En ook of en, zo ja, in welke regio capaciteitsuitbreiding nodig kan zijn, gegeven de te verwachten vraag en ontwikkeling van het aanbod aan containeroverslag in de periode tot 2030 en 2040.

Een belangrijk deel van containeroverslagfaciliteiten is te vinden in de zeehavengebieden Rijnmond, IJmond, Moerdijk en Vlissingen-Gent-Terneuzen. Buiten de zeehavengebieden zijn er 39 terminallocaties, waarvan 31 voor de binnenvaart en 5 voor het spoor. Hiernaast zijn er 3 trimodale terminals, dat wil zeggen gecombineerde binnenvaart-spoorcontainerterminals, namelijk in Venlo, Veendam en Tilburg. Een 4e trimodale terminal wordt gerealiseerd in Oss.

Op dit moment is er, over geheel Nederland gerekend, voldoende overslagcapaciteit bij de containerterminals in het achterland om aan de vraag te voldoen. De totale beschikbare overslagcapaciteit in 2018 was 3,2 miljoen TEU (Twenty feet Equivalent Unit) voor het spoor en 8,7 miljoen TEU voor de binnenvaart. In Nederland werd in 2018 ongeveer 1,7 miljoen TEU overgeslagen op en van het spoor en 6,5 miljoen TEU op en van de binnenvaart. Uit de regionale analyse van de beschikbare capaciteit en de gerealiseerde overslag van de binnenvaart en het spoorvervoer samen blijkt dat er in 2018 op regioniveau zich geen structureel tekort aan overslagcapaciteit voordeed. In de regio Groot-Rijnmond is er voldoende capaciteit voor het spoor, maar een tekort aan overslagcapaciteit voor de binnenvaart op de piekmomenten.

In 2030 is er bij ongewijzigd beleid in bijna alle regio’s nog steeds voldoende overslagcapaciteit van spoor en binnenvaart samen om de te verwachten groei van de overslag aan te kunnen. De uitzonderingen zijn de regio’s Oost-Zuid-Holland, Overig Groningen en bij een hoge economische groei de regio’s Zuidoost-Zuid-Holland, Zuid-Limburg en Flevoland. Het gaat hierbij om bescheiden tekorten. Voor 2040 komt daar bij hoge economische groei de regio Rijnmond bij, als na 2030 de overslagcapaciteit niet verder wordt uitgebreid (ongeveer 1 miljoen TEU).

In Rijnmond geldt voor de binnenvaart dat in 2030 bij hoge economische groei er een tekort zal zijn. Op basis van de huidige plannen en de beschikbare uitbreidingscapaciteit bedraagt de totale beschikbare overslagcapaciteit in 2030 naar verwachting 4,6 miljoen TEU voor het spoor en 10,8 miljoen TEU voor de binnenvaart. Voor het spoor ligt de vraag naar containeroverslag in 2030 tussen de 2,7 en 3,1 miljoen TEU en voor de binnenvaart tussen de 8,2 en 9,2 miljoen TEU, afhankelijk van of een lage of een hoge economische groei wordt gerealiseerd. In 2040 ligt deze bandbreedte voor het spoor tussen de 3,2 en 3,9 miljoen TEU en voor de binnenvaart tussen de 8,7 en 10,2 miljoen TEU.

Een verschuiving van containers van de weg naar de binnenvaart of het spoor is denkbaar. Het gaat hierbij om containerstromen tussen de regio’s en Rijnmond of van en naar regio’s in het buitenland die per spoor of per binnenvaart zijn te bereiken. Op dit moment is er, met uitzondering van de regio Rijnmond en de regio’s zonder terminal, voldoende overslagcapaciteit aanwezig om een verschuiving te accommoderen van containers over de weg naar het spoor en de binnenvaart. Als alle potenties voor een modal shift worden benut, dan ontstaat in de meeste regio’s een tekort. Deze conclusie geldt nog in sterkere mate voor 2030 en 2040.

In de praktijk laten terminaloperators het niet tot een tekort aan overslagcapaciteit komen. Zij zullen, indien mogelijk, hun overslagfaciliteiten beter gaan benutten of uitbreiden. Deze analyse geeft aan waar initiatieven voor verdere terminalontwikkeling kunnen worden verwacht.

Het KiM heeft het onderzoek uitgevoerd voor het directoraat-generaal Mobiliteit. Dit naar aanleiding van de toezegging van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) in de kamerbrief van 19 juni 2018 om het beleidskader voor de spoorgoederenknooppunten te actualiseren.

Meer KiM publicaties:
Mobiliteit In Stedelijk Nederland by Kim
Contouren Van Een Geïntegreerd Vervoersysteem. Wat Is Dat Eigenlijk? by KiM
Mobiliteitsarmoede in Nederland Is Niet Of Nauwelijks Te Bepalen by KiM
Nieuwe Tijden, Nieuwe Overheidsinstrumenten Voor Mobiliteitsvraagstukken by KiM
Maatschappij In Beweging: Ontwikkelingen In Wonen En Werken En Gevolgen Woon-Werkverkeer
Het Economisch Belang Van Mobiliteit: Alleen Ondergrens Meetbaar by KiM
Schoon, Stil en Snel: De Uitfasering van de Benzine-Snorfiets by KiM
Waar Zouden We Zijn, Zonder De Fiets En De Trein by KiM
De Effecten Van Het Nieuwe Werken Op Mobiliteit en Congestie 2000-2016 by KiM
Mobiliteitsbeeld 2017: Verklaring 24% Toename Reizigerskilometers Per Trein by KiM
Internationaal Treinplan: Ruim 2 Miljoen Reizigers Uit Het Vliegtuig In De Trein in 2030
Nationaal Fietsplan: 200.000 Mensen Uit De Auto en De File Op De Fiets
De Elektrisch Bestelauto Voor MKB-Ondernemers: Slechts 0,3% Rijdt Nu Elektrisch by KiM
Belasting op Vliegen: Nationale Vliegtaks Heeft Nauwelijks Effect – Reizigers Blijven Vliegen
Wie Zijn De Meest Kansrijke Potentiële Gebruikers Van Mobility-as-a-Service (MaaS) by KiM
Mobility-as-a-Service (MaaS): Toegevoegde Waarde – Gedragsverandering Onzeker by KiM
Bevolkingsdaling En Effecten Op Bereikbaarheid En Mobiliteit Van Inwoners In Nederland? by KiM
Effecten Vrachtwagenheffing: Hoe Werkt Een Kilometerheffing Voor Vrachtwagens Door? by Kim
Ongeveer 1 Procent Minder OV-Gebruik Door BTW-Verhoging Van 6 Naar 9 Procent by KiM
Kerncijfers Mobiliteit 2018: Reistijdverlies Loopt Komende Jaren Fors Op by KiM
Bevolkingsdaling En Effecten Op Bereikbaarheid En Mobiliteit Van Inwoners In Nederland? by KiM
Trends En Hun Invloed Op Zeehavens: Lopende En Komende Ontwikkelingen by Kim
De Bus Over De Grens: Grensoverschrijdende Busverbindingen In Nederland by KiM
Wmo-Vervoer En Valys Houden Mensen Met En Mobiliteitsbeperking Mobiel by KiM
Slapend Onderweg: Het Potentieel Van De Internationale Nachttrein Van En Naar Nederland by KiM
Gezonde Mensen Met Een Gezonde BMI (Body Mass Index) Fietsen En Lopen Vaker by KiM
Fietsfeiten: Feiten En Cijfers Over Gebruik Van De Fiets En De E-Fiets In Nederland by KiM
Loopfeiten: Nederlanders Steeds Vaker En Verder Te Voet Onderweg by KiM
Op Reis Met Vliegtuig, Trein, Auto Of Bus: Een Vergelijking Van De Infrastructuurkosten by KiM
Mobiliteitsbeeld 2019: Vooral Gebruik Van Trein Neemt Toe by KiM
Blik Op De File: Slechts Klein Deel Nederlanders Staat Regelmatig In De File by KiM
Het Kleine Drogeladingschip: Kleine Drogeladingvloot En Vervoersprestatie Steeds Kleiner by KiM
De Invloed Van Het Weer Op De Personenmobiliteit by KiM

Plaats zelf een reactie: