Rijkskantoor De Knoop: Duurzame Transformatie Knoopkazerne tot Kantoor en Vergadercentrum
Geschreven op 22-12-2015 - Erik van Erne. Geplaatst in Bouwen-Klussen
18 mei 2018: Op donderdag 17 mei is het Rijkskantoor De Knoop officieel in gebruik genomen.
De omvorming van de voormalige Luitenant Generaal Knoopkazerne tot modern kantoorgebouw en vergadercentrum voor rijksambtenaren is binnen een 20-jarig Design, Build, Finance, Maintain & Operate (DBFMO)-contract vanuit het Rijksvastgoedbedrijf gerealiseerd door consortium R Creators – een consortium van Strukton, Ballast Nedam en Facilicom. Het architectonisch ontwerp is van de hand van cepezed.
Het bestaande gebouw uit eind jaren tachtig was gedateerd, had een dwingende structuur en een gesloten karakter. Een deel is gesloopt, terwijl de resterende delen een grootscheepse transformatie hebben ondergaan en zijn gecombineerd met nieuwbouw. Naast een groot oppervlak aan kantoorfuncties voor verschillende rijksdiensten met zeer diverse en stringente beveiligingseisen omvat het programma een omvangrijk, flexibel bruikbaar en indeelbaar congres- en vergadercentrum voor de Rijksoverheid.
22 december 2015: In 2018 opent Rijkskantoor De Knoop aan de Croeselaan. Het Knoopkazerne complex ondergaat een duurzame transformatie tot rijkskantoor waar vanaf 2018 verschillende rijksdiensten hun intrek nemen. De werkzaamheden bestaan uit een combinatie van gedeeltelijke sloop, renovatie en uitbreiding op het terrein van de voormalige Knoopkazerne. Zo ontstaat er een gecombineerd kantoor- en vergadercentrum van circa 30.000 m2 bruto vloeroppervlak met 1070 werkplekken en 75 gastwerkplekken.
Onderdelen van de herontwikkeling zijn: het gedeeltelijk slopen en strippen van de huidige kazerne. Uitgangspunt hierbij is om zo min mogelijk te slopen en zoveel mogelijk te hergebruiken. Er komt een aanbouw met vergadercentrum voor 1000 bezoekers. Het casco van de voormalige Knoopkazerne wordt getransformeert tot rijkskantoor. Daarbij fungeert een nieuw te bouwen atrium als verbinding tussen het vergadercentrum en de getransformeerde Knoopkazerne. De buitenruimte wordt ingericht met onder andere een plein, het Knoopplein, en een tijdelijk paviljoen met horecabestemming.
Het ontwerp van het gebouw is van cepezed architecten. Het nieuwe Rijkskantoor De Knoop krijgt een levendige, transparante en dubbelhoge plint met algemene functies zoals de entreezone, het café, restaurant en aanlandwerkplekken. De bestaande bouw van twaalf lagen gaat alle kantoorfuncties bevatten, waarbij de geschiedenis van het gebouw goed leesbaar blijft. De grote achthoekige betonkolommen blijven vol in het zicht, maar de vele bakstenen binnenwanden verdwijnen ten behoeve van meer licht, lucht, openheid en transparantie. Klimaatplafonds in de bestaande bouw maken dat geen verlaagde plafonds meer nodig zijn en ondanks de beperkte verdiepingshoogte toch maximale ruimtelijkheid ontstaat.
Het vergadercentrum vindt zijn plek in een uitbreiding met acht hoge verdiepingen en een efficiënte constructie van staal en prefab betonnen kernen. Nieuwe en bestaande bouw laten zich schakelen door een ruim transparant atrium en een transportzone met liften en trappen. In het vergadercentrum liggen de pauzeplekken en gastwerkplekken grenzend aan en in open verbinding met het centrale atrium. Voor een aangename rust zijn de vergaderzalen hiervan juist meer afgekeerd.
Het complex krijgt een strakke huid met verticale geleding die de verschillende onderdelen samenbindt tot één geheel. Bestaande inhammen in de gebouwcontour gaan hierdoor vides vormen die bijdragen aan de interne ruimtelijke kwaliteit. In de oudbouw is de verhouding van transparante en gesloten geveldelen 3:1. Waar de gevel bestaande contourvariaties omsluit, heeft deze in dezelfde verhouding van open- en geslotenheid een iets grovere ritmiek. De uitbreiding heeft hogere verdiepingen en haalt met een open-dichtverhouding 1:1 voldoende daglicht binnen. Het totale gevelbeeld kent binnen één en hetzelfde systeem zo verschillende, subtiel van elkaar verschillende verschijningsvormen, wat bijdraagt aan een subtiele visuele spanning en variatie. Van de bovenste bouwlaag ligt het gevelglas bovendien iets terug ten opzichte van het overige gevelvlak, zodat met een verfijnde nuance het idee van een kroonlijst ontstaat. De gesloten geveldelen zijn afgewerkt met aluminium zetwerk, deels uitgevoerd als roosterpanelen ten behoeve van natuurlijke ventilatie via achtergelegen te openen delen.
Natuurlijke ventilatie maakt onderdeel uit van de duurzaamheid van het project, die ook een belangrijk doel van de herontwikkeling vormt. Andere aspecten die daarvan zijn een optimaal hergebruik van de bestaande bouw, een hoge mate van flexibiliteit en bijvoorbeeld de toepassing van triple glas, gekeurde materialen en op het lage deel van de bestaande bouw een groen dak. Een groot oppervlak aan zonnepanelen, gebruik van de cumulatieve massa van de bestaande betonbouw en een energiesysteem gebaseerd op recirculatie en warmteterugwinning zijn belangrijke onderdelen van de energiehuishouding. Ook automatische aanwezigheidsdetectie voor het licht en CO2-meting voor de klimatisering dragen belangrijk bij. Een geavanceerde energiemonitoring helpt het verbruik tijdens de exploitatie zo veel mogelijk terug te dringen.
Zie ook: De Moreelsebrug (Rabobrug): Fiets- en Voetgangersbrug Tussen Croeselaan en Moreelse Park - Het Utrechtse Stadkantoor van de Gemeente Utrecht: Licht en Duurzaam met Een Groen Dak – De Duurzame MicroCity Het Platform in Utrecht Gaat voor BREEAM Outstanding – Weg tot de Wetenschap Onderzoeksgebouw voor RIVM en CBG met BREEAM Outstanding Certificaat – Koningsberggebouw: Duurzaam Onderwijscentrum Biomedische Wetenschappen Universiteit Utrecht – Nieuwbouw Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie in Utrecht by LIAG – Herman Wijffels over Utrecht 2040: Provincie Utrecht als Pilotgebied voor Duurzame Ontwikkeling – Creative Valley Utrecht: The Way We Work Today Manifest voor de Werkomgeving als Eco Systeem
Nicolaas.A. van.Staveren zegt:
28 november 2016 om 09:18 | Permalink
Herinnering
In 1962 was ik daar als dienstplichtig militair en gestationeerd bij de verbindingsdienst wij repareerde daar radar installaties o,s de weerradar van het KNMI en ik heb daar kerstnacht 1963 op de Croeselaan(Sypestein kazerne) nog op wacht gestaan normaal was dat de taak van het van Heutz onderdeel maar die stonden normaal op wacht maar die wilde ze een vrije kerst geven , en wij waren wat fanatieker en niet zo romantisch ingesteld vandaar.