Eureka!: De Nieuwe Duurzame, Klimaatadaptieve, Autovrije Stadswijk in Breda by MIX
Geschreven op 1-12-2020 - Erik van Erne. Geplaatst in Bouwen-Klussen
Op het voormalige Euretco-terrein, dicht bij het centrum van Breda, komt een nieuw stuk stad. De gevarieerde, autovrije buurt Eureka! krijgt een duurzame, klimaatadaptieve, gezonde inrichting.
In opdracht van Nederlandse Bouw Unie en Maas-Jacobs maakte MIX architectuur zowel het stedenbouwkundige plan als het ontwerp van de ruim 300 woningen. Het landschapsontwerp is van MTD Landschapsarchitecten.
De nieuwe stadswijk Eureka! ligt ten noorden van het historische centrum van Breda, op loopafstand van het station. De locatie is nu nog een ontoegankelijk, afgesloten industrieterrein dat de doorstroom in de stad belemmert.
In het ontwerp van MIX wordt het echter een groen en open gebied met een verbindende functie: verbinding met de binnenstad, met de bestaande groenstructuren en tussen mensen onderling.
Er is sprake van een integrale planvisie. Stedenbouw, landschap en architectuur zijn nauw en onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het ontwikkelen van kwalitatieve woongebieden in de stad vraagt om verdichting én vergroening. Het programma van Eureka! laat een dwarsdoorsnede van de stad zien: het plan omvat 307 woningen, verdeeld over grondgebonden eengezinswoningen, appartementen (sociale huur en koop) en een aanvullend programma in de dubbele plint.
In het ontwerp is maximaal ingezet op een duurzame, klimaatadaptieve en gezonde woon- en leefomgeving. Groene daken, buitenruimtes en gevels gaan hittestress tegen en zorgen voor vertraging en berging van regenwater. Grote verscheidenheid aan soorten beplanting komt de biodiversiteit in het gebied ten goede. Een goed geïsoleerde gevelschil, zonweringen en intelligente installaties minimaliseren de energievraag. Duurzame bronnen, zoals pv-panelen, voorzien in de benodigde energie.
In Eureka! geldt het principe ‘fiets dichtbij, auto op afstand’. Dit sluit goed aan bij de locatie bij het station en de binnenstad. De groene buitenruimte is volledig autovrij. Parkeren gebeurt ondergronds en in de hoven. Behalve individuele bergingen zijn er diverse collectieve fietsenstallingen die gebruik van de fiets stimuleren.
Het ontwerp van de woningen in het gebied gaat uit van de context en locatie. Er is een natuurlijke gradiënt in de bebouwing en het landschap. Laag en toegankelijk aan de randen en hoger en gericht op interactie in het centrale hart. De diverse soorten woningen zijn samengebracht in grote sculpturen die zijn geboetseerd naar de locatie. Ze verschillen in vorm en afmeting, maar vormen toch onmiskenbaar een eenheid. Gedetailleerde baksteenarchitectuur en zorgvuldig op elkaar afgestemde materialen en kleuren versterken deze samenhang.
Het groen rondom en bij de entrees van Eureka! neemt bezoekers mee de wijk in. Begroeiing en paden hebben diverse nuances en gaan bijna ongemerkt over van intiemere woonstraatjes in het groen naar het natuurlijke centrale plein dat ontmoeting, natuurbeleving, ontspanning en spelen stimuleert.
Het voormalige Euretco-terrein beslaat ruim 3,4 hectare. Projectontwikkelaars en bouwers Nederlandse Bouw Unie en Maas-Jacobs kochten de locatie in 2016. Eind 2018 is het haalbaarheidsonderzoek voor de herontwikkeling van het terrein afgerond. In nauwe samenwerking met gemeente Breda zijn de ontwikkelplannen verder uitgewerkt.
Eureka! is onderdeel van de grootschalige stadstransformatie Crossmark; de Spoorzone van Breda (circa 149 hectare) verandert van industriecomplex naar een compleet nieuw stadsdeel. Centraal in de ontwikkelingen ligt het nieuwe station van Breda. Naar verwachting start de realisatie van veld 2 van Eureka! in het voorjaar van 2022. Veld 3 en 1 volgen respectievelijk medio 2023 en 2024.
