Monitor Duurzaam Nederland 2009: De CO2-uitstoot moet 5x lager
Geschreven op 11-2-2009 - Erik van Erne. Geplaatst in Energie en Besparing, KlimaatIn Nederland zal er nog veel moeten veranderen rond energie en het tegengaan van klimaatverandering, zo lees ik in de Monitor Duurzaam Nederland 2009. De CO2-uitstoot moet vijf keer lager dan die nu is.
In opdracht van het kabinet hebben vier instanties gezamenlijk een ‘Monitor Duurzaam Nederland 2009′ opgesteld: het Centraal Bureau voor de Statistiek, het Centraal Planbureau, het Planbureau voor de Leefomgeving en het Sociaal en Cultureel Planbureau. De Monitor is een beschrijving van hoe Nederland ervoor staat met betrekking tot de verduurzaming van ons land. Er wordt gekeken naar de natuur, naar energiegebruik, gezondheid en sociale aspecten.
Het hoofdstuk over ‘Klimaatverandering en energiegebruik’ bevat geen of nauwelijks nieuwe feiten, maar is bovenal een ordening van wat uit andere studies al bekend was geworden. De compacte ordening is overigens wel buitengewoon helder. Op droge toon wordt een tamelijk somber beeld geschetst en worden grote ‘uitdagingen’ verwoord.
In Nederland zal volgens de Monitor nog veel zal moeten veranderen. ‘Om het 2-gradendoel voor klimaat te halen moeten de broeikasgasemissies (…) fors omlaag. Als de emissies gelijk verdeeld worden per hoofd van de wereldbevolking in 2040, betekent dit dat de broeikasgasemissies voor Nederlandse consumptie vijf keer lager moeten dan ze nu zijn.’
De Monitor geeft nauwelijks een oordeel over het huidige kabinetsbeleid, maar meldt wel enkele zorgwekkende cijfers. ‘Om het doel om in 2020 20 procent van de totale energie met behulp van hernieuwbare bronnen op te wekken te realiseren, moet het huidige aandeel tussen 2007 en 2020 nog met bijna een factor 7 toenemen.’ Het vraagt bovendien ‘de inzet van 20 procent biobrandstoffen in de verkeerssector nodig. Het is twijfelachtig of een dergelijk hoog percentage kan worden gehaald binnen de duurzaamheidscriteria voor biobrandstoffen’. Het aandeel hernieuwbare elektriciteit bedraagt in 2007 ongeveer 6 procent, 3 procent onder het doel van 9 procent in 2010. ‘Het energiebesparingstempo bedraagt in Nederland circa 0,9 procent per jaar in de periode 1995 tot en met 2006. Om het doel van 2 procent energiebesparing in 2020 te realiseren, is tussen 2007 en 2020 nog ongeveer een verdubbeling van het huidige energiebesparingstempo nodig.’
De Monitor ziet vooral mogelijkheden in de gebouwde omgeving, bij het verkeer, maar ook nog in de industrie. ‘Op Europees niveau zijn strikte eisen aan de energie-efficiënte van voertuigen en apparaten nodig om het doel van 2 procent energiebesparing te kunnen realiseren.’ ‘De uitdaging voor Nederland ligt hier vooral in het vinden van manieren om maximaal bij te dragen aan een mondiaal klimaatbeleid. Op velerlei wijze kan de CO2-uitstoot in eigen land worden verminderd. Bijvoorbeeld door investeringen in hernieuwbare energie, de introductie van efficiëntere technologieën, het verder belasten van de CO2-uitstoot, het stimuleren van CO2-opvang en -opslag, enz. Omdat er op korte termijn sprake is van grote investeringen, is er een afruilrelatie met de materiële welvaart. De baten van het Nederlandse klimaatbeleid zullen pas later worden geoogst. Ze zullen voor Nederland zelf, hoe dan ook bescheiden zijn.’
De belangrijkste conclusie van de Monitor betreft het belang van investeringen nu. De Monitor signaleert een spanning Dit vergt een keuze tussen ‘het kosteneffectief halen van de beoogde 30 procent-reductie in broeikasgasemissies in 2020 en investeringen in nu nog dure, maar op lange termijn noodzakelijke alternatieven voor een duurzame, minder fossiele energievoorziening. Dit vergt een keuze tussen nu meer investeren in alternatieven voor de lange termijn (zoals zon) of wachten en investeren in bestaande technieken (kolen) en overgangstechnologieën (biobrandstoffen). Een vergelijkbare spanning bestaat bij energiebesparing: bij het zo efficiënt mogelijk realiseren van het klimaatdoel, wordt niet de beoogde 20 procent energiebesparing in 2020 gerealiseerd. Bronnen: Energieraad en CBS
Zo, daar zou je haast somber van worden. Gelukkig dat minister Jacqueline Cramer weet wat er nog in de pijplijn zit en dat zou voldoende moeten zijn om alle doelstellingen te halen: Jacqueline Cramer: Nederlandse klimaatbeleid op schema.
Weetje zegt:
12 februari 2009 om 09:48 | Permalink
Als we die minister moeten geloven gaat het allemaal prima. Het kabinet ligt op koers om de klimaatdoelstellingen voor 2020 te halen. De stichting Natuur en Milieu concludeerde vandaag in een rapport dat het kabinet in 2020 maar de helft van zijn streven haalt. Die conclusie is voorbarig.
De overheid voert zo’n 95% van de voorgenomen maatregelen inmiddels uit om de CO2-uitstoot te verminderen, het aandeel duurzame energie te verhogen en veel energie te besparen. Daarnaast zet het kabinet zwaar in op innovatie. In deze kabinetsperiode wordt daar 800 miljoen euro voor uitgetrokken. Afgelopen vrijdag nog besloot de ministerraad 110 miljoen euro uit te trekken voor innovatieprogramma’s voor onder meer duurzame mobiliteit, duurzame energie, het gebruik van groene grondstoffen en energiebesparing in de gebouwde omgeving.
VROM volgt de voortgang van het klimaatbeleid nadrukkelijk. Dit voorjaar komt het kabinet met de eerste resultaten van de voortgangsrapportage. Tegelijkertijd worden al reservemaatregelen voorbereid. In 2010 wordt het beleid geëvalueerd. De reservemaatregelen worden ingezet als uit de evaluatie blijkt dat de klimaatdoelstellingen niet worden gerealiseerd.
De klimaatdoelstellingen van het kabinet zijn:
vermindering van de CO2-uitstoot met 30% ten opzichte van 1990;
2% energiebesparing per jaar;
20% van alle energie in 2020 moet zijn opgewekt uit duurzame bronnen.
De maatregelen waarmee het kabinet deze doelen wil halen staan in het werkprogramma ‘Schoon en zuinig: Nieuwe energie voor het klimaat’.