Klimaatverandering: De Film Waterproof by Joshka Wessels
Geschreven op 6-11-2008 - Erik van Erne. Geplaatst in Agenda, Klimaat, Water
De gevolgen van klimaatverandering zullen Nederland hoe dan ook raken. Het is echter moeilijk te voorspellen hoe klimaatverandering de samenleving zal beïnvloeden. Daarvoor is niet alleen kennis uit de levenswetenschappen nodig, maar ook uit de sociale wetenschappen.
De film ‘Waterproof’ van Joshka Wessels brengt sociaalwetenschappelijk onderzoek rond het klimaat in beeld.
Joshka Wessels, eco-documentairemaker en sociaal-geograaf, promoveerde afgelopen voorjaar op een onderzoek naar een traditioneel duurzaam drink- en irrigatiewatersysteem in het Midden-Oosten. Joshka maakte als onderdeel van haar proefschrift een film over de verdwijning van dat systeem. Wessels: ‘Daar waar het in het Midden Oosten vaak te droog wordt, zullen we hier in onze omgeving juist moeten leren leven met een ‘teveel’ aan water. De zeespiegel stijgt, net als het peil in de rivieren. Hier moeten we ons op voorbereiden. Het zal onze maatschappij gaan veranderen. En ondanks de beschikbaarheid van klimaatveranderingmodellen op wereldschaal, is het voorspellen van de gevolgen op lokaal niveau vol onzekerheden. Het is dan ook heel belangrijk dat de kennis van de sociale wetenschappen betrokken wordt bij het ‘waterproof’ maken van Nederland. Hoe reageren mensen op klimaatsverandering en welke verschillende scenario’s zijn er mogelijk?’
De film ‘Waterproof’ belicht onderzoeksprojecten uit het sociaalwetenschappelijk NWO-programma ‘VAM’ (‘Vulnerability, Adaptation and Mitigation’). Dit programma stimuleert wetenschappelijk onderzoek naar de sociale, gedragsmatige en juridische aspecten van klimaatverandering. Eén van de onderzoeksprojecten in de film gaat over de vraag wat Nederland kan leren van landen waar regelmatig overstromingen zijn. Wessels: ‘De onderzoekers hebben gekeken naar een ontwikkelingsland als Mozambique waar grote overstromingen en kustafkalving geen uitzonderingen meer zijn.
Hoe gaan mensen daar om met de effecten van klimaatsverandering en wat kunnen wij als Nederlanders daarvan leren?’ Verder belicht de film onderzoek naar de impact van klimaatsverandering op kusttoerisme en wordt er gekeken naar onderzoek dat zich richt op hoe de nationale binnenvaart in Nederland geraakt zal worden door de stijgende rivieren.
De dertig minuten durende film wordt voor het eerst vertoond tijdens VAM-conferentie ‘Zijn we voorbereid op extreme weersomstandigheden?’ in Groningen op 19 november. Bron: NWO
Over de hele wereld wordt nog altijd gebruik gemaakt van traditionele technieken voor de productie van drinkwater, irrigatie en veevoer. Maar deze vaak duurzame manieren van omgaan met grondwater komen in gedrang. In 1999 startte een onderzoeksproject om het herstel van 1500 jaar oude watertunnels in Syrië (zogenaamde ‘qanats’) te onderzoeken.
In To Cooperate or not to Cooperate?: collective action for rehabilitation of traditional water tunnel systems (qanats) in Syria bespreekt Joshka Wessels de resultaten van dit project. Het doel van dit onderzoek is om beter inzicht te krijgen in het proces van collectief onderhoud van deze eeuwenoude tunnels. Geëvalueerd worden de sociale, culturele, politieke en milieukundige factoren achter het verval van de qanats.
