Het Nieuwe Nederlandse Weer: Wat was Normaal en Wat Wordt Normaal? by VWK
Geschreven op 7-1-2011 - Erik van Erne. Geplaatst in KlimaatHoe pakt 10 jaar klimaatverandering uit op ons weer en hoe zien de nieuwe Nederlandse seizoenen er nu eigenlijk precies uit? Nederland warmt 2x zo snel op als de rest van de wereld. Het wordt niet alleen warmer, maar ook zonniger én natter, met een toename van regen in de winter en stortbuien in de tweede helft van de zomer.
In de afgelopen 10 jaar werd in Nederland het ene na het andere weerrecord gebroken. Regelmatig konden de meteorologen melden dat ‘april een halve graad warmer was dan normaal’, of dat in augustus ‘lokaal 3 maal de maandgemiddelde neerslag was gevallen’. Elfstedentochten bleven uit en ook wereldwijd werden de warmste jaren ooit genoteerd, terwijl inmiddels een derde van het Noordpoolijs is verdwenen.
Op 1 januari 2011 worden de normalen van het Nederlandse weer aangepast aan de nieuwe situatie. Het actuele Nederlandse weer wordt dan niet langer vergeleken met de periode 1971 t/m 2000, maar met 1981 t/m 2010. Tijd om de balans op te maken dus – en te kijken hoe ook het Nederlandse klimaat verschoven is.
Nederland is in 10 jaar tijd flink warmer geworden: Analyse van duizenden metingen van temperatuur, neerslag, zon en wind laat zien dat het Nederlandse weer flink is veranderd. Verdeeld over dag en nacht en de verschillende seizoenen zijn alle gemiddelde temperaturen flink gestegen – gemiddeld ongeveer 0,42 graden.
Nederland warmt ongeveer twee keer zo snel op als het mondiale gemiddelde. Het is in 10 jaar tijd gemiddeld 0,42 graden warmer geworden. De middagtemperaturen zijn 0,49 graden gestegen, de nachttemperaturen 0,33. Lente, zomer en herfst zijn bijna een halve graad warmer, de winter loopt wat achter. De lente is 0,54 graden warmer, de zomer 0,47, de herfst 0,42 en de winter 0,14 graden.
Noot VWK-redactie: De conclusie dat Nederland in 10 jaar tijd met 0,42 graden is opgewarmd, is feitelijk onjuist. Het gaat hier om het gebruik van de nieuwe normalen over 1981-2010. De oude normaal , die nog gebruikt wordt tot 1 januari, is berekend over 1971-2000. De gemiddelde temperatuur van de nieuwe normaal is enerzijds hoger omdat de jaren 2001 t/m 2010 zijn meegenomen, anderzijds omdat de jaren 1971 t/m 1980 niet meer meegenomen worden. Feitelijk is Nederland zo’n 0,42 graden opgewarmd tussen 1986 en 1996, het verschil in gemiddelde temperatuur tussen het 30-jarig gecentreerde gemiddelde rond het centrumjaar van de oude normaalperiode (1971-2000) en de nieuwe normaalperiode (1981-2010). De daadwerkelijke opwarming over de afgelopen 10 jaar, kan pas vastgesteld worden in het begin van 2026, door het 30-jarig gecentreerd gemiddelde te vergelijken tussen 1985-2015 en 1995-2025.
In de periode 1981-2010 is het aantal zonuren in alle seizoenen gestegen – het sterkst in de lente en de eerste helft van de zomer. Dit is waarschijnlijk niet een effect van de mondiale opwarming, maar van een lokaal klimaateffect door verminderde industriële (roet)vervuiling sinds de jaren ’70 - in Nederland en de ons omringende landen. De lage atmosfeer bevat hierdoor minder aerosolen die als condensatiekernen kunnen dienen voor de in de lucht aanwezige waterdamp. Met name mist en laaghangende stratusbewolking komen hierdoor minder voor, zodat de intensiteit van de zonnestraling op het grondoppervlak is toegenomen. Bron: VWK