Het Betonakkoord: Verduurzaming Bouwsector, Recycling en Verlaging CO2-Uitstoot
Geschreven op 10-7-2018 - Erik van Erne. Geplaatst in Bouwen-Klussen
29 maart 2021: Betonakkoord pakt nu echt door, voor achterblijvers wacht de bezemwagen.
Na een lange aanloop is de vrijblijvendheid van het Betonakkoord er wat voorzitter Jacqueline Cramer betreft echt wel vanaf.
In mei worden strengere MKI-eisen van kracht en daarna worden elke twee jaar de aanbestedingen aangescherpt. “Het peloton zal nu in beweging moeten komen.”
In de zogeheten notificatietermijn van drie maanden zijn er vanuit de EU of vanuit lidstaten geen bezwaren ingediend tegen de afspraken.
Onafhankelijk voorzitter Jacqueline Cramer is blij dat het Betonakkoord nu van start kan: ‘Ik roep alle publieke en private opdrachtgevers, toeleveranciers en aannemers op om mee te doen.’
Het Betonakkoord is na de ondertekening op 10 juli 2018 voor notificatie naar de Europese Commissie gestuurd. Andere lidstaten hebben dan de gelegenheid vragen te stellen of te reageren als zij een handelsbelemmering of marktverstoring voorzien door de gemaakte afspraken in het akkoord. Tijdens de notificatieperiode van drie maanden mogen geen werkzaamheden worden uitgevoerd die samenhangen met het akkoord. Op 29 oktober 2018 is de notificatieperiode beëindigd.
Het Betonakkoord is een gezamenlijk initiatief van de gehele betonketen om versneld te verduurzamen. Nederland loopt hiermee voorop in de wereld. Het Betonakkoord draagt bij aan een substantiële verlaging van de milieudruk van beton. Het versterkt de innovatiekracht en concurrentiepositie van de deelnemende bedrijven en de kennis en opleidingsmogelijkheden van werknemers. De grote betrokkenheid van private en publieke opdrachtgevers geeft het Betonakkoord extra kracht om de speerpunten van het akkoord te behalen.
Het Betonakkoord geeft concreet invulling aan de doelen en de ambities voor de betonketen. Enkele voorbeelden: 30% CO2-reductie in 2030 ten opzichte van 1990 met een intentie tot 49% reductie in de keten, in 2030 100% hoogwaardig hergebruik van vrijkomend beton en een netto positieve waarde van natuurlijk kapitaal bij de winning van zand , grind en kalksteen. Met de overheid, kennisinstellingen en het bedrijfsleven wordt afgesproken om onderzoek te doen naar de ontwikkeling en/of toepassing van alternatieve klinker- en cementsoorten. Tevens is afgesproken dat de Partijen de nationale bepalingsmethode MKI en/of MPG, of equivalenten daarvan, als uitgangspunt gebruiken. Voor de Nederlandse betonsector is er een gezamenlijk belang om de CO2 reductie in het buitenland te bevorderen. Hiervoor wordt de Rijksoverheid gevraagd zich met kracht in te zetten voor een Europees Level Playing Field. Het Betonakkoord geeft ten slotte aan wie waarvoor verantwoordelijk is om doelen en ambities te realiseren.
Aan het Betonakkoord nemen verschillende partijen uit de betonsector deel: aannemingsbedrijven, recyclingbedrijven, grondstoffenleveranciers, betonleveranciers, bindmiddelleveranciers en opdrachtgevers. Naast een enkele private opdrachtgever zijn voornamelijk publieke opdrachtgevers betrokken, waaronder het Rijksvastgoedbedrijf, Rijkswaterstaat, ProRail en diverse gemeenten en provincies. Een stuurgroep onder leiding van voorzitter Jacqueline Cramer geeft leiding aan het proces. Rijkswaterstaat voert het secretariaat.
10 juli 2018: De Nederlandse bouw neemt zijn eigen toekomst grondig op de schop. Op dinsdag 10 juli tekenden zo’n 50 van de grootste spelers in de bouwsector onder leiding van MVO Nederland het Betonakkoord.
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven ondertekende dinsdag het Betonakkoord als bewindspersoon namens haar ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daarnaast doen nog drie andere ministeries mee: Binnenlandse Zaken, Economische Zaken en Klimaat, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Van Veldhoven: “De tijd van maken, gebruiken en vervolgens weggooien is voorbij. Nederland werkt aan een economie zonder afval, en dat geldt net zo goed voor beton. Een eindige aarde kent nu eenmaal geen oneindige hoeveelheid grondstoffen. Dus we kunnen of op zoek naar een tweede of zelfs derde planeet, óf werk maken van een circulaire economie en ook in ons beton gaan werken met gerecyclede grondstoffen. En dat is precies wat het Betonakkoord doet. Dubbel nodig, want hergebruik van grondstoffen is onmisbaar bij het halen van de klimaatdoelen van Parijs.”
Overige ondertekenaars zijn onder andere ProRail en Rijkswaterstaat als opdrachtgevers, Strukton, BAM en VolkerWessels als bouwondernemingen en Cementbouw en VBI als producenten. Ook de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Economische Zaken en Klimaat, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het Rijksvastgoedbedrijf tekenden het akkoord.
Beton is overal. Wereldwijd komt er 10 kilo per persoon per dag bij, en alleen in Nederland al gebruiken we ieder jaar 15 miljoen m3 nieuw beton. De betonketen is daarmee een van de meest invloedrijke sectoren op het gebied van gebouwde omgeving, infrastructuur, werkgelegenheid en milieu. Positief en negatief: Nederlands beton is verantwoordelijk voor 3,7 Megaton aan koolstofdioxide per jaar, dat is 4% van de industrie en ruim 2% van de totale nationale uitstoot.
Met het Betonakkoord kiest de keten, van opdrachtgever en producent tot realisatie en hergebruik, voor een duurzamer toekomst. “Twee jaar geleden liep de Green Deal Verduurzaming Betonketen af, waarin eerste stappen zijn gezet,” zegt Jeannette Baljeu, voorzitter van het Betonakkoord. “Maar de keten vond dat er méér resultaat te behalen was en nam het initiatief voor verdergaande, concrete afspraken. Die leggen we nu vast in dit akkoord.”
De belangrijkste afspraken in het Betonakkoord zijn samenwerking en transparantie in de keten, het laten groeien van de vraag naar ‘groen beton’ door duurzaamheidscriteria op te nemen in aanbestedingen, 100% hoogwaardig hergebruik van betonafval in 2030 en in dat jaar ook een vermindering van minstens 30% CO2?uitstoot ten opzichte van 1990. Dat is het minimum, de intentie voor CO2-reductie volgt het regeerakkoord: -49% in 2030.
Onder leiding van oud-minister Jacqueline Cramer start de keten met invoering van de maatregelen en monitoring van de voortgang. Na de ondertekening op 10 juli kunnen ook andere geïnteresseerde partijen zich aansluiten bij het Betonakkoord.
Eén keer in de zoveel tijd komen bijzondere kansen voorbij dankzij een samenloop van omstandigheden. Een samenwerkingsverband van publieke en private partijen ziet zo’n kans om de betonketen verder te verduurzamen en er als keten sterker uit te komen middels een Betonakkoord. Een nationaal ketenakkoord voor duurzame groei van de sector, enigszins vergelijkbaar met het Energieakkoord.
Speerpunten zijn CO2-reductie, circulariteit, natuurlijk kapitaal en sociaal kapitaal. De betonsector heeft hierbij een interessante propositie voor de BV Nederland: kosteneffectief een significant positieve maatschappelijke impact realiseren door innovaties, kennis en de wil tot samenwerking.
Zie ook: Energiebesparing in de Nieuwbouw: Het Lente-Akkoord voor Energiezuinige Nieuwbouw - De Transitieagenda Bouw: De Circulaire Bouw Economie is een Feit in 2050 - Green Deal Groene Groei: Nederland Op Weg Naar Een Duurzame Economie - Startschot Voor Klimaatakkoord Nederland: Uitstoot Van Broeikasgassen Met 49% Verminderen - Convenant Recycling Betondakpannen: Jaarlijks 25 Miljoen Beton Dakpannen Recyclen - De Duurzame Betoncentrale In Almere: Groen Beton by Theo Pouw Groep - De Duurzaamste Bestrating van Nederland: De ExcluNatura Pigmento en ExcluNatura Pure Olivine – Next Step Beton! Nul CO2 Beton by Van Nieuwpoort Betonmortel - Innovation Expo 2018 Wereldprimeur: Circuton, De Eerste Mobiele Fabriek Voor Circulair Beton by C2CA Technology
Tags: Hergebruik-Kringloop
