Is Een Jonge Gele Banaan Gezonder Dan Een Heel Rijpe Bruine Banaan?
Geschreven op 28-12-2021 - Erik van Erne. Geplaatst in GezondheidWanneer je een banaan een tijdje op de fruitschaal laat liggen, wordt deze na verloop van tijd steeds bruiner en zoeter. Hoe komt dat? En zijn die rijpe bananen ongezonder?
Bananen worden groen, en dus onrijp, geplukt. Op dat moment kun je ze beter niet eten. Ze zitten vol met een soort draderig stijfsel dat je lichaam maar gedeeltelijk kan verteren. En echt lekker zijn zonrijpe bananen ook niet.
Bananen die wij in de supermarkt kopen zijn vooral afkomstig uit Latijns-Amerika en Zuidoost-Azië (met India als grootste producent van bananen ter wereld). Na het plukken worden de onrijpe bananen gekoeld verscheept naar Europa. Die reis duurt ongeveer een week. Eenmaal aangekomen worden de bananen in een fabriek blootgesteld aan ethyleen, een plantenhormoon die de vruchten laat rijpen. Ook dit duurt ongeveer een week. Zo’n twee weken nadat de banaan is geplukt, kun jij hem dus kopen in de supermarkt.
Dat hormoon waaraan bananen worden blootgesteld, ethyleen, maakt de vrucht ook zelf aan. Daardoor rijpt een banaan en veel ander fruit ook verder in je fruitmand. Een banaan uit de supermarkt is meestal net rijp en helemaal geel. Laat je hem even liggen, dan verschijnen er kleine bruine vlekjes op de schil. De banaan wordt met de dag zachter en zoeter, tot er geen geel stukje meer te zien is. Anders dan veel mensen denken, is de banaan dan nog steeds prima te eten (of te verwerken in baksels). Pas als je een hoopje pulp of schimmel overhebt, kun je hem beter weggooien.
Maar wanneer kun je die banaan nou het beste eten? Rijpere bananen bevatten veel meer suiker dan jonge (net rijpe) bananen. Dat komt omdat bepaalde enzymen het zetmeel in de banaan omzetten in fruitsuiker. Wil je zo min mogelijk suiker eten, dan is een net rijpe banaan dus de beste optie. Meer fruitsuiker klinkt misschien ongezond, maar het is niet alleen maar slecht. De voedingsstoffen in rijpere bananen zijn makkelijker op te nemen door je darmen. Die worden dus wel blij van het gevlekte of bruine fruit. Ook bevatten rijpere bananen meer antioxidanten dan een jonge banaan.
Toch wint de jonge banaan het van de superrijpe banaan. Een net rijpe banaan bevat, naast minder suiker, namelijk ook meer zogeheten resistent zetmeel. Waar normaal zetmeel kan zorgen voor een piek in je bloedsuikerspiegel, gedraagt resistent zetmeel zich als voedingsvezels. Die dragen bij aan een goede darmwerking. Daarnaast vermindert resistent zetmeel de kans op hart- en vaatziektes en diabetes.
Hoe snel je bloedsuikerspiegel stijgt na het eten van een bepaalde voedingsstof, kun je meten aan de hand van de Glycemidische Index (GI). Doordat jonge bananen meer resistent zetmeel en minder suikers bevatten, scoren ze lager op de index. Zo is de GI-waarde van een rijpe banaan ongeveer 60, die van een onrijpe banaan de helft: 30.
Bananen zijn een van de calorierijkste vruchten en bevatten relatief weinig vitamine C. Toch zijn ze zeker gezond, net rijp of niet. De gele tussendoortjes zitten vol voedingsvezels, kalium en zetmeel. Daarnaast verkleint het eten van fruit volgens het Voedingscentrum het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type-2 en darm- en longkanker. Eet smakelijk!