Een Nieuw Wereldprobleem: PeakP of te wel Fosfaat Schaarste op Komst
Geschreven op 28-9-2010 - Erik van Erne. Geplaatst in Gezondheid
Zo, ik wist het eerlijk gezegd niet maar een tweet van Strateeg zette mij op het spoor om eens even te kijken naar wat er toch met fosfaat aan de hand is, zeg maar Element P.
De vraag naar fosfaat neemt toe. De wereldvoorraad is eindig. Volgens deskundigen is er binnen afzienbare tijd geen fosfaat meer op aarde. Met name voor de voedselproductie zouden de gevolgen enorm zijn. Een tekort aan fosfaat zal leiden tot hongersnood en politieke spanningen. Wat het probleem ernstig maakt, is dat er geen alternatieven voor fosfaat zijn.
Dat klinkt heftig. Nou, zijn er nogal wat van die PeakX scenario’s, waar ook net zo vaak grote vraagtekens bij kunnen worden gezet. Neem de bekendste PaekOil als voorbeeld. Die gaat uit van olieschaarste. Onzin natuurlijk, de wereld barst van de olie, alleen is die niet makkelijk winbaar. Gelukkig maar, want wat mij betreft kunnen we beter zo snel mogelijk afkicken van onze olieverslaving. Alternatieven voldoende voor duurzame energie. Dat komt wel goed. In een toespraak van de Prins van Oranje over Duurzame Energie op de World Future Energy Summit 2009 ging de prins van Oranje via “peak-wood” (uitputting door de ontbossing door de Romeinen) naar peak oil, peak gas, peak coal en peak uranium. Daar zijn we nu aangekomen, de uitputtingsslag heeft zijn sporen nagelaten. Dan gaat de Prins van Oranje over tot de oplossing: de zon.
Maar met fosfaat zou dat allemaal anders liggen. Geen alternatief voorhanden. Ik heb er niet voor gestudeerd, dus ik neem maar even aan dat deze informatie juist is. Ons lichaam heeft fosfaat nodig en we krijgen dit fosfaat binnen via ons voedsel. Ook planten hebben fosfaat nodig om te kunnen leven. Normaal gesproken betrekken deze planten het fosfaat uit de bodem, maar door intensieve landbouw raakt dit fosfaat snel op. Daarom wordt fosfaat via kunstmest aan de bodem toegevoegd om dit tekort weer aan te vullen en zo onze voedselproductie te handhaven.
In Nederland en de meeste landen in Europa hebben we dit zo overvloedig gedaan dat er op dit moment meer dan voldoende fosfaat in de grond zit. Toch zal ook deze hoeveelheid opraken als we deze niet blijven aanvullen. In andere delen van de wereld, zoals Afrika, heeft men veel minder de beschikking over kunstmest en zijn de gronden ook nog eens armer. Het einde van de voorraden komt in zicht. Het probleem is extra nijpend doordat de vraag naar fosfaat toeneemt. Dat komt door de groeiende wereldbevolking, de toenemende vleesconsumptie en de verbouw van energiegewassen. Naast dat we fosfaat halen uit onze voeding, gebruiken we fosfaat ook in de farmaceutische industrie en de industriële en huishoudelijke reiniging. Het gebruik voor onze voedselvoorziening is echter veruit de belangrijkste. Daar gaat zo’n 80% van alle fosfaat naar toe.
Hoe nu verder? Uit Australisch onderzoek door Dana Cordell blijkt dat er wereldwijd zo’n 14,9 miljoen ton aan fosfaaterts wordt gewonnen. Hiervan belandt 3,5 miljoen ton fosfaat in ons voedsel. Uiteindelijk komt weer 3 miljoen ton fosfaat vrij via de menselijke ontlasting. Zouden we deze 3 miljoen ton fosfaat terugwinnen, dan hebben we 20% van onze wereldwijde fosfaatbehoefte afgedekt. Nederland gebruikt relatief weinig kunstmest doordat we vrij veel dierlijke mest produceren. Daardoor ligt dat percentage in Nederland zelfs op 50%. Zo’n 11,4 miljoen ton fosfaat gaat wereldwijd verloren Dit komt door overbemesting. Wanneer er te veel fosfaat op het land terechtkomt, gaat een grote hoeveelheid verloren door erosie en neerslag. Het is zaak ook hiervoor oplossingen te ontwikkelen. Op deze website concentreren we ons echter op de terugwinning van fosfaat uit rioolwater. De terugwinning van fosfaat kan op diverse plaatsen in de afvalketen: Bij het toilet door decentrale sanitatie (het apart opvangen van urine). Bij de rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s), door het fosfaat te laten neerslaan als struviet. Bij de verbrandingsinstallaties voor slib , door terugwinning van fosfaat uit slibas.
Fosfaat recyclen is dus de oplossing en in Nederland wasSNB Fosfaatrecycling daar tot voor kort ook mee bezig. Daar is voorlopig een einde aan gekomen want er zijn wat problemen waardoor SNB de levering van as aan Thermphos in Vlissingen voor dit moment heeft gestopt. SNB leverde eerder slibverbrandingsassen aan de Vlissingse fosforproducent om fosfaat uit terug te winnen. Thermphos ligt onder vuur omdat het structureel milieuregels overtreedt. “Pas als duidelijk is dat Thermphos aan de nieuwe vergunningsvoorschriften kan voldoen, kijken we verder,” aldus SNB-directeur Marcel Lefferts, die het betreurt dat de afzetroute van slibverbrandingsassen nu langdurig lijkt te zijn geblokkeerd. SNB stopte begin dit jaar al met de levering van assen vanwege emissieproblemen bij het Zeeuwse bedrijf.
In overleg met Thermphos en de Provincie Zeeland vond dit jaar nog wel een proeflevering plaats van 760 ton as om erachter te komen of de emissies in verband konden worden gebracht met de slibverbrandingsassen van SNB. Dat bleek niet het geval. “Het is uitgesloten dat de problemen bij de fabriek in Vlissingen zijn veroorzaakt door onze assen,” aldus Lefferts. Lefferts spreekt van ‘een grote teleurstelling’ nu er geen fosfaat meer kan worden teruggewonnen uit de verbrandingsassen van SNB. De recycling van fosfaat staat hoog op de agenda van SNB vanwege de wereldwijd dreigende schaarste van deze grondstof, die onmisbaar is voor de productie van voedsel. Bron: SNB Fosfaatrecycling
Overigens is het te verwachten dat met een snel toenemende wereldbevolking richting de 9 miljard mensen, er nog vele Paek scenario’s zullen volgen als de huidige wereldbevolking niet bereid is om de zaken wat anders te gaan aanpakken, anders te gaan produceren en anders te gaan consumeren. Diana of te wel Strateeg, nog bedankt voo de tip
Het Tekort aan Fosfor en Duurzaam Rioolgebruik by Labyrint – Urine Festivalgangers De Dag van het Levenslied Ingezameld voor Fosfaat en Stikstof Recycling
Tags: Hergebruik-Kringloop
Erik van Erne zegt:
13 januari 2011 om 08:14 | Permalink
Nieuw platform wil dreigend fosfaattekort aanpakken
Mensen, planten en dieren kunnen niet zonder fosfaat. Terwijl de vraag naar fosfaat stijgt, neemt de wereldvoorraad af. Zo snel, dat het einde in zicht is. Met name voor de voedselproductie zouden de gevolgen enorm zijn.
Het Nutriënten Platform (NP) is een Nederlands netwerk van organisaties dat zich zorgen maakt over het schaarser worden van nutriënten en de wereldwijde gevolgen daarvan. Het NP brengt bedrijven, maatschappelijke organisatie en kennisinstellingen samen om de transitie naar een duurzamer gebruik van nutriënten te versnellen.
De missie van het NP is “De juiste condities creëren voor de noodzakelijke transitie naar duurzaam nutriënten gebruik”. Het platform bouwt voort op de speciale positie die Nederland heeft, met haar nutriëntenoverschot, in een wereld van (toekomstige) schaarste. Door een groter besef van de noodzaak van een efficiënter gebruik en hergebruik van nutriënten, ontstaan er kansen om in Nederland ontwikkelde kennis en oplossingen breder en internationaal toe te passen.
Het Nutriënten Platform wordt donderdag 13 januari 2011 officieel gelanceerd bij UNESCO-IHE in Delft. Bij de lancering spreekt ondermeer Nobelprijswinnaar voor de Scheikunde (1995), Paul Crutzen. Vertegenwoordiger van DG Environment van de Europese Unie, Paul Speight, discussieert tijdens de bijeenkomst mee over Europees beleid voor duurzaam nutriënten management.
Het NP komt voort uit de Nutrient Flow Task Group, een informele werkgroep die zich bezighoudt met de agendering van de aanstaande fosfaatschaarste. Het platform zal de transitie naar een duurzamer nutriënten gebruik structureel gaan ondersteunen en versnellen.
Het platform wordt gelanceerd dankzij de steun van Aqua for All, GMB Watertechnologie, Grontmij, het Innovatieprogramma Watertechnologie, Netherlands Water Partnership, Partners voor Water, SNB, Thermphos, Waste en de WUR.
Bertus zegt:
13 januari 2011 om 08:33 | Permalink
Keek op de Week: Fosfaat en vis