Anders Bekeken

Vattenfall Magnum Energiecentrale in de Eemshaven Gaat Toch Geen Waterstof Gebruiken

Update 9 maart 2021: Nou, het is onderzocht en wat blijkt: het is te duur.

In 2018 zei Vattenfall te verwachten dat in 2023 een van de turbines van de Magnum centrale in de Eemshaven op waterstof kan draaien. Daar komt het energieconcern nu op terug. Het is te duur.

Waterstof is de schoonste brandstof die er bestaat. Bij het stoken van een elektriciteitscentrale op het lichtste scheikundige element komen geen schadelijke stoffen vrij. Alleen water. Wel moet dat waterstof eerst nog worden geproduceerd. De milieuvriendelijkste manier om groene waterstof te krijgen is elektrolyse van water met groene stroom. Die stroom kan bijvoorbeeld van windmolens of zonnepanelen komen.

Pas in 2030 zou er emissievrije waterstof kunnen worden gebruikt. Omdat er te weinig groene waterstof is, moet de centrale eerst nog worden gestookt op zogeheten ‘blauwe’ waterstof. Blauwe waterstof wordt gemaakt uit aardgas. Vattenfall kan de productie daarvan niet rendabel krijgen zonder subsidie en ziet dus voorlopig van het plan af.

Stoken op blauwe waterstof zou twee tot drie keer zo duur zijn dan stoken met puur aardgas. Groene waterstof is overigens vier tot vijf keer zo duur als aardgas.

Vattenfall klaagt dat er nog altijd geen duidelijkheid is over de subsidie voor het project. Voor het stoken op waterstof moet een van de drie turbines van de Magnum centrale worden omgebouwd. Dat zou op z’n vroegst pas in 2027 klaar zijn. ‘We willen heel graag, maar zonder subsidie is het niet rendabel te krijgen’, aldus een woordvoerder van Vattenfall.

Het concern zou een tussenfase overwegen, waarbij groene waterstof wordt bijgemengd met aardgas. Ook onderzoekt Vattenfall of er afnemers zijn die extra willen betalen voor stroom die deels is opgewekt met waterstof.

7 juli 2017: Nuon, Gasunie en het Noorse Statoil willen samenwerken om waterstof in te zetten als brandstof voor de Magnum-centrale in de Groninger Eemshaven.

Zij starten een innovatieproject dat erop is gericht om vanaf 2023 één van de drie units van de centrale over te schakelen op waterstof. Dit is een belangrijke stap op weg naar een 100% CO2-vrije energievoorziening.

De Magnum-gascentrale heeft drie zogeheten combined cycle gas turbines (CCGT) met elk een capaciteit van 440 MW.

Gascentrales vervullen door hun flexibele inzetbaarheid een belangrijke rol in de betrouwbaarheid van de Nederlandse energievoorziening. Het borgen van de stabiliteit in de energievoorziening wordt in de toekomst belangrijker naarmate het aandeel van wind en zon toeneemt. Het energieaanbod van deze duurzame bronnen wordt immers sterk door weersomstandigheden bepaald. Gascentrales kunnen ook in de toekomst voor voldoende flexibiliteit zorgen, mits de CO2-uitstoot succesvol wordt teruggedrongen. Wanneer de nieuwe centrales geen aardgas meer gebruiken maar waterstof, kan de energievoorziening CO2-vrij worden terwijl de betrouwbaarheid en stabiliteit behouden blijft.

Om waterstof toe te passen als brandstof in de elektriciteitsproductie onderzoeken Nuon, Statoil en Gasunie de mogelijkheden voor een eerste innovatieproject. Daarbij zou één van de drie eenheden van de Magnum-gascentrale in de Groninger Eemshaven vanaf 2023 elektriciteit kunnen produceren met waterstof. De Magnum-centrale is hier heel geschikt voor omdat deze ontworpen is voor toepassing van meerdere brandstoffen. Zo kunnen met dit innovatieve project belangrijke leerervaringen worden opgedaan om te komen tot een CO2-vrije elektriciteitsproductie.

Binnen de samenwerking richt Statoil zich op de productie van waterstof. Dit gebeurt door Noors aardgas om te zetten in waterstof en CO2. De CO₂ wordt in Noorwegen ondergronds opgeslagen voor de Noorse kust, waar Statoil al ruim 20 jaar CO₂ afvangt uit het Sleipner-veld. Het bedrijf heeft hiervoor onlangs een nieuwe concessie verkregen van de Noorse overheid. Gasunie doet binnen dit project onderzoek naar de mogelijkheden voor het transport van de waterstof naar de Magnum-centrale en de mogelijkheden om de waterstof zo nodig tijdelijk op te slaan. Nuon zet de waterstof in voor verbranding in Magnum voor elektriciteitsproductie. Wat resteert is voornamelijk waterdamp.

Waar de waterstof in 2023 geproduceerd zou kunnen worden met aardgas, kan het vanaf 2030 mogelijk met duurzaam geproduceerde ammoniak worden gemaakt. Dit wordt dan geproduceerd met elektriciteit uit wind en zon – bijvoorbeeld bij een overschot aan duurzame energie. Vervolgens kan op een later moment uit de ammoniak weer waterstof gehaald worden. Ammoniak fungeert dan dus als opslagmedium voor waterstof, en daarmee wordt Magnum een superbatterij.

Op dit moment is het produceren van ammoniak of waterstof uit duurzame elektriciteit nog duur en zijn overschotten van groene elektriciteit in Nederland nog niet aan de orde. Daarom is tot die tijd de inzet van CO2-neutrale waterstof uit aardgas een goede optie. Met de kennis en ervaring die met dit project worden opgedaan, kunnen ook andere gascentrales in de toekomst worden omgebouwd.

Waterstof wordt al lang gezien als een belangrijk onderdeel van een duurzame economie. Het kent vele veelbelovende toepassingen die de CO2-uitstoot kunnen verminderen in de industrie, transport en de elektriciteitssector. Door het zetten van eerste concrete stappen op deze schaal ontstaan nieuwe toepassingsmogelijkheden en kansen om de Nederlandse economie verder te verduurzamen. Zie ook: De Waterstofeconomie by Jeremy Ripkin: The Hydrogen Economy

Klinkt allemaal weer heel mooi, maar wellicht zie ik het fout als ik constateer dat er nu een energiecentrale is die werkt door het verstoken van aardgas en dat er in dit plan, als het slaagt, aardgas wordt verstookt om waterstof te maken, dat dan weer van Noorwegen naar Nederland moet worden gebracht. Pluspuntje is wellicht de afvang en opslag van CO2 in Noorwegen.

Kan mij niet aan de indruk onttrekken dat dit plan er vooral is gekomen omdat er ergens grote subsidiepotten beschikbaar zijn. Lijkt mij een hele grote omweg om uiteindelijk eén van de drie units van de Magnum centrale over te schakelen op waterstof.

Zie ook: Niemand Begrijpt Nuon: Tijd voor Acht Antwoorden over Nuon Magnum by Nuon - Nuon Stopt Met Bouw Kolencentrale in Eemshaven: Nuon Gaat tot 2020 Alleen Gas Stoken

Plaats zelf een reactie: