NortH2: Windparken In De Noordzee En Productie Groene Waterstof In De Eemshaven Groningen
Geschreven op 28-2-2020 - Erik van Erne. Geplaatst in Energie en Besparing
Update 31 maart 2022: Eneco treedt als investment partner toe tot het groene waterstof consortium NortH2.
Groene waterstof is een belangrijke stap in de uitvoering van Eneco’s One Planet Plan, dat voorziet in CO2-neutraal zijn in 2035, voor Eneco en haar klanten.
Onderdeel van het plan is het uitfaseren van aardgas bij klanten en bij elektriciteits- en warmteproductie.
Eneco is van plan om naast NortH2 verder te investeren in groene waterstof.
Met NortH2 kan waterstof in de toekomst op grote schaal beschikbaar worden gemaakt in Nederland.
As Tempelman, CEO van Eneco zegt: ”Eneco streeft ernaar om in 2035 CO2-neutraal te zijn. Naast grootschalige elektrificatie gaan we investeren in de productie en levering van groene waterstof om dit doel te realiseren. Onze participatie in NorthH2 is een belangrijke stap, met dit project hebben we de kans om samen met onze consortium partners de groene waterstofproductie in Nederland snel op te schalen.”
In NortH2 ziet Eneco volop kansen voor de verdere verduurzaming van haar productie en belevering van industriële klanten. NortH2 wil namelijk een stevige bijdrage leveren aan de Nederlandse en Europese klimaatdoelen door de snelle ontwikkeling van een integrale waterstofketen van windenergie op zee en de productie en opslag van groene waterstof. De waterstof wordt gemaakt voor industriële sectoren die moeilijk kunnen elektrificeren, of waar waterstof een noodzakelijke grondstof vormt. NortH2 wil in 2030 tot 4GW aan electrolysers en bijpassende capaciteit aan wind op zee realiseren. Op projectbasis zorgt dit voor een vermindering van het gebruik van aardgas met ongeveer 1,5 miljard kubieke meter per jaar. Afhankelijk van de toepassing, zorgt de groene waterstof voor een vermindering van uitstoot 2,9 tot 3,6 megaton CO2 per jaar. NortH2 wil verder doorgroeien naar een productie van 1 miljoen ton groene waterstof per jaar in 2040.
NortH2 heeft onlangs de tweede fase van de haalbaarheidsstudie afgesloten, die toont dat een geïntegreerde aanpak - van windparken op zee, productie, opslag en distributie tot uiteindelijk het gebruik van de groene waterstof - technisch en economisch uitvoerbaar is. Aanvullend is nodig dat de overheid het juiste beleidskader creëert.
Tijdens de huidige studiefase bestaat NortH2 uit Shell, Equinor, RWE en Gasunie met Groningen Seaports als support partner. Eneco treedt hier nu dus in toe. Shell, Equinor, RWE en Eneco hebben de ambitie om na de studiefase met de steun van Groningen Seaports verder te gaan en samen een grootschalig aanbod aan groene waterstof te produceren voor de industrie.
Vandaag wordt ook bekend gemaakt dat NortH2 een samenwerkingsafspraak heeft gemaakt met OCI N.V., voor het geïntegreerd ontwikkelen van 1GW groene ammoniak en groene methanol waardenketens op basis van groene waterstof van NortH2.
De NortH2-partners zijn bereid tot flinke investeringen. Voor Eneco gaat het om honderden miljoenen euro’s. Om een concrete investeringsbeslissing te kunnen nemen en de Nederlandse en Europese klimaat- en waterstofdoelen voor 2030 te halen moet op korte termijn nog aan enkele belangrijke beleidscondities worden voldaan: Uitrolpad van gecombineerde tenders voor ‘wind voor waterstofproductie’ met voldoende schaal. Dit verhoogt de investeringszekerheid en versnelt de kostenreductie; Snelheid bij het realiseren van aanlandingslocaties en infra voor stroom van windparken; Snelle concretisering van beleid dat de industrie moet helpen om waterstof in te zetten (zoals de “maatwerkafspraken” uit het regeerakkoord en de waterstofmaatregelen in het Europese Fit-for-55 pakket) .
Naast de investering in NortH2 is Eneco bezig met de ontwikkeling van andere groene waterstof projecten. Het doel is een groene waterstofportfolio van 1,5 tot 2 GW. Ongeveer de helft van de projecten richt zich op productie van groene waterstof voor industriële klanten. De andere helft richt zich op groene waterstof voor andere sectoren, zoals de gebouwde omgeving.
28 februari 2020: Een consortium van Gasunie, Groningen Seaports en Shell Nederland heeft aangekondigd dat zij willen beginnen met het project NortH2.
De productie van groene waterstof met behulp van stroom die in 2030 door een megawindpark van 3 tot 4 gigawatt op zee wordt opgewekt. Daarmee invulling wordt gegeven aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord.
Daarnaast is er de ambitie om het windpark door te laten groeien naar zo’n 10 gigawatt rond 2040. De groene waterstofproductie, initieel in de Eemshaven en later mogelijk ook op zee, zal naar verwachting zo’n 800.000 ton per jaar zijn in 2040.
Dat scheelt een uitstoot van zo’n zeven megaton CO2 per jaar. NortH2 heeft de steun van de provincie Groningen en gaat op zoek naar partners om het consortium uit te breiden en dit project te realiseren.
Groene waterstof, gemaakt uit hernieuwbare bronnen zoals wind en zonne-energie, staat centraal in het Nederlandse Klimaatakkoord en de Europese ‘Green Deal’. Op dit moment wordt waterstof al in grote hoeveelheden gebruikt in de industrie, maar wordt voornamelijk geproduceerd uit aardgas. Het vervangen door groene waterstof draagt serieus bij aan de verduurzaming van de industrie.
Allereerst voorziet NortH2 in de bouw van enorme windparken in de Noordzee, die stapsgewijs kunnen uitgroeien tot een uiteindelijke capaciteit van zo’n 10 gigawatt. Dat is omgerekend goed voor het elektriciteitsgebruik van circa 12,5 miljoen Nederlandse huishoudens. Hiervoor moeten veel windturbines worden gebouwd. De eerste kunnen al in 2027 gereed zijn en worden ingezet voor groene waterstofproductie. Zie ook: Windparken Boven de Wadden: Groningen Wil 10 Gigawatt aan Windparken boven Waddeneilanden
Daarnaast voorziet het plan in een grote elektrolyser in de Eemshaven, waar de windenergie wordt omgezet in groene waterstof. Het consortium overweegt verder de mogelijkheid om elektrolysers op zee te plaatsen. Zie ook: PosHYdon: De Eerste Offshore WaterstofFabriek Ter Wereld by Neptune Energy
Ten slotte is een slim transportnetwerk in Nederland en Noordwest-Europa nodig om de 800.000 ton groene waterstof naar voornamelijk industrie, maar later mogelijk ook naar de consument te brengen. Hiermee kan rond 2040 naar schatting zeven megaton CO2-uitstoot per jaar worden bespaard. Met dit project wordt de aardgasinfrastructuur van Gasunie, die nu nog vooral wordt ingezet voor aardgas en groen gas, ook gebruikt voor de opslag en het transport van waterstof.
Marjan van Loon, president-directeur van Shell Nederland: “We zetten hier met elkaar een ambitie neer die Nederland wereldwijd in de koplopersgroep plaatst op het gebied van waterstof. Bovendien draagt het bij aan het behalen van de doelstellingen van het Nederlandse Klimaatakkoord en het versnellen van de energietransitie. Dit project biedt kansen in de gehele waterstofketen. Daarnaast past het goed bij onze New Energies-aspiraties en bij onze ambities om steeds weer nieuwe manieren te vinden om CO2-uitstoot te verminderen en meer en schonere energie te leveren, thuis, onderweg en op het werk. Om dit project te realiseren zullen er verschillende nieuwe partners nodig zijn. Samen zullen we moeten pionieren en innoveren om alle beschikbare kennis en kunde die nodig is bij elkaar te brengen. De energietransitie vraagt om lef, durven en doen.”
De start van het project wordt nog dit jaar verwacht met de aftrap van een haalbaarheidsstudie. Als de uitkomst succesvol is, hoopt het consortium de eerste waterstof te produceren rond 2027. Dit is onder meer afhankelijk van vergunningen van overheden, het aanwijzen van plaatsen voor nieuwe windparken in de Noordzee, de beschikbare locaties van de waterstoffabriek(en) en de investeringsbeslissingen van de betrokken partijen. De realisatie is dan ook mede afhankelijk van de bijdragen van verschillende industriële en energiepartners. NortH2’s partners verwachten dat de initiële projectfases mogelijk Europese en nationale subsidies nodig hebben die beschikbaar zijn voor verduurzaming van energie.
Han Fennema, CEO Gasunie: “Nederland heeft een toppositie om de omslag naar een waterstofeconomie te leiden. We hebben de Noordzee voor de productie van wind, de havens als logistieke hubs, de industrieclusters die de overstap willen maken naar groene moleculen én een prima transportnet. Dit komt in het Noorden mooi bij elkaar met Groningen Seaports waar de conversie naar waterstof plaatsvindt, opslag in Zuidwending en een ambitieuze provincie. Als wij onze klimaatambities willen waarmaken, dan moeten wij tijdig beschikken over een grootschalige infrastructuur. Met deze, en hopelijk binnenkort nog meer, partners helpen wij de markt om versneld de overstap te maken naar duurzame energie.”
Omdat zonne- en windenergie fluctuaties kennen, is het van belang deze ook om te zetten in andere energiedragers, zoals waterstof. Met de nieuwste technologieën is het relatief eenvoudig en bovendien veilig te produceren en in tegenstelling tot stroom kan waterstof makkelijk worden opgeslagen.
Het Noorden van Nederland is goed gepositioneerd om het centrum te worden van groene waterstof in Nederland en Noordwest-Europa. De Noordzee heeft een groot potentieel aan grootschalige windenergie. De Eemshaven is een belangrijke schakel tussen windenergie opgewekt op zee en de omzetting naar groene waterstof op land. De aardgasinfrastructuur is geschikt voor opslag en grootschalige transport van waterstof vanuit Noord-Nederland naar de rest van Nederland en Noordwest-Europa.
“In Noord-Nederland bouwen we al actief aan de groene industrie van de toekomst. Zo gebruikt een belangrijk deel van de industrie in Delfzijl al waterstof en is de bouw van Europa’s grootste groene waterstoffabriek in onze havenstad dichtbij. De industrie kan hierdoor fors vergroenen en heeft de ruimte om door te groeien waardoor ook onze kennispositie verder verstevigd wordt. De groene industrie in het Noorden levert eveneens een concrete bijdrage aan de klimaatdoelstellingen van Nederland voor 2030. We gaan voor de grootste groene waterstofketen van Europa met Noord-Nederland als centrum”, aldus Groningen Seaports-CEO Cas König.
Deze aankondiging is de start van de verdere ontwikkeling van het project met meerdere partners, om een brede coalitie te vormen die nodig is om een succes te maken van dit grootschalige project. Het is ook het begin van de haalbaarheidsstudies en de gesprekken met betrokken Europese, nationale, regionale en lokale overheden over de wetgevings- en beleidskaders waardoor stabiele en positieve investeringsbesluiten mogelijk gemaakt kunnen worden.
Zie ook: EU Subsidie Voor Hydrogen Valley: De Groene Waterstof Regio In Noord Nederland - PosHYdon: De Eerste Offshore WaterstofFabriek Ter Wereld by Neptune Energy – Vier Kilometer Pijpleiding Voor Groene Waterstof by Groningen Seaports en Pipelife - Wereldprimeur: Eerste Waterstof Energiecentrale Staat in Delfzijl - Onderzoek Productie Groene Waterstoffabriek In Eemshaven Groningen by RWE En Innogy – Koning Willem-Alexander Opent Waterstofinstallatie HyStock In Veendam -Dé Start Van De Waterstofeconomie In Rotterdam: Blue And Green Hydrogen by H-Vision
Waterstof Essentiële Bouwsteen Energietransitie by Waterstof Coalitie – De Nederlandse Waterstof & Brandstofcel Associatie (NWBA): De Opvolger Van DutchHy – De Waterstofeconomie by Jeremy Ripkin: The Hydrogen Economy – Conferentie Nederland Waterstofland: Groene Waterstof van Water en Duurzame Energie – The European Union Hydrogen Highway – De Schone Waterstof Bus Van GVB Amsterdam – Een Fluisterstille Boottocht door de Amsterdamse Grachten: De Waterstofboot Nemo H2 – Gemeente Groningen Kiest voor Waterstof Voertuigen: Afvalwagen, Veegwagen en Personenauto’s – Twee Van Hool A330 Waterstofbussen Voor RET Rotterdam – Duwaal N-H: Tweezijdige Ontwikkeling van de Waterstofketen Van Wind tot Wiel by HYGRO – Waterstoftankstation H2 Wave op Industriepark Kleefsewaard in Arnhem – Duurzame Havencoalitie Lauwersoog: Subsidie Voor Waterstof in Schepen by Provincie Groningen – Vuurtoren Met Waterstof Voeding – Symposium WaterStof, Wat Kun Je Ermee En Wat Niet? by Pioniers van de Toekomst – Wereldprimeur: Eerste Waterstof Energiecentrale Staat in Delfzijl – Grootste Waterstof Elektriciteitscentrale ter Wereld in Antwerpen by Nedstack – Waterstof Project HY3: Onderzoek Opschaling Groene Waterstof In Nederland En Duitsland
Erik van Erne zegt:
15 februari 2022 om 16:57 | Permalink
RWE en Neptune Energy stappen gezamenlijk in een consortium met de intentie om het offshore groene waterstof project “H2opZee” vóór 2030 te gaan ontwikkelen. Daartoe hebben beide partijen een Joint Development Agreement ondertekend.
H2opZee is een demonstratieproject gericht op de bouw van 300-500 megawatt (MW) elektrolyzer capaciteit ver op de Noordzee, voor de productie van groene waterstof met offshore wind. Deze waterstof zal vervolgens door een bestaande pijpleiding naar land worden getransporteerd.
De pijpleiding kent een capaciteit van 10-12 gigawatt (GW) en is daarmee al geschikt voor de verdere uitrol van groene waterstofproductie naar gigawatt-schaal op de Noordzee. De intentie is om in het tweede kwartaal van dit jaar de haalbaarheidsstudie te starten. Dit project is een initiatief van TKI Wind op Zee.
H2opZee bestaat uit twee fases. In de eerste fase wordt een haalbaarheidsstudie uitgevoerd en wordt een toegankelijk kennisplatform opgezet. Het doel hiervan is om de uitrol van waterstof op zee in Nederland op te starten. In de tweede fase wordt het project na een nog nader te definiëren tendermethodologie daadwerkelijk gerealiseerd.
Roger Miesen, RWE Country Chair Nederland: “Waterstof is een gamechanger in het CO2-vrij maken van energie-intensieve sectoren en H2opZee is één van de eerste projecten ter wereld op deze schaal. Met Neptune Energy aan onze zijde willen we het H2opZee-project ontwikkelen om te laten zien dat offshore wind een ideale partner kan zijn voor de grootschalige productie van groene waterstof en om te onderzoeken wat de beste aanpak is met betrekking tot systeemintegratie. Als RWE hebben we een track record van 20 jaar in offshore wind en hebben we de waterstofexpertise in de hele waardeketen onder één dak. We zijn ervan overtuigd dat de lessen uit het H2opZee-demonstratieproject zullen bijdragen aan het verder ontwikkelen van de waterstofeconomie in Nederland, aangezien dit een belangrijke stap is op weg naar de grootschalige uitrol van groene waterstofproductie offshore.”
Lex de Groot, Managing Director van Neptune Energy Netherlands: “Wij zien in de toekomstige energievoorziening een belangrijke rol voor groene waterstof. Die kan op onze eigen Noordzee geproduceerd worden. De energietransitie kan sneller, goedkoper en schoner als we bestaande gasinfrastructuur integreren in nieuwe systemen. Deze infrastructuur is technisch geschikt. Daardoor is er bijvoorbeeld geen nieuwe pijpleiding op zee nodig en hoeft er geen nieuwe aanlanding door het kustgebied gemaakt te worden. Met de PosHYdon pilot zijn we één van de koplopers op dit gebied van offshore energie systeemintegratie en hergebruik. De lessen die uit dit project geleerd worden zijn van toepassing op H2opZee. Hoe sneller we groene waterstof op zee kunnen opschalen, hoe sneller industrie zoals chemie en staalproductie kan verduurzamen. Met H2opZee wordt Nederland koploper in de wereld op dit gebied. Vandaar dat we samen met RWE enthousiast zijn over H2opZee en wat het Nederland te bieden heeft.”
H2opZee realiseert 300-500 MW additionele groene-waterstof-uit-zee-capaciteit gecombineerd met een bestaande pijpleiding die in de toekomst voor 10-12 GW kan worden benut. Dit offshore demonstratieproject is wereldwijd het eerste op deze schaal. De kennis en expertise die hiermee wordt opgedaan, versterkt de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie, helpt de wind- en groene waterstof productiewaardeketen naar Nederland te trekken en levert technologie en kennis die wereldwijd kan worden geëxporteerd.
H2opZee is een van de 37 voorstellen die zijn ingediend voor de 2e ronde van het Nationaal Groeifonds. Daarvan zijn nu 35 door. Consortiumpartners RWE en Neptune Energy hebben dit initiatief vanaf de eerste minuut omarmd. Het kernconsortium van H2opZee is juist klein en daadkrachtig gehouden. Daarom heen komt een schil voor kennisdeling met de industrie. Bedrijven kunnen zich aansluiten; bijna 40 relevante organisaties tekenden reeds een support letter.