Nationaal Consortium Zon In Landschap: Symbizon Zonnepanelen En Landbouw Combineren
Geschreven op 21-12-2021 - Erik van Erne. Geplaatst in Energie en Besparing
Om de klimaatdoelstellingen te halen, is de inzet van grootschalige duurzame energie nodig. Dat legt beslag op onze ruimte zowel op land als op zee. Maatschappelijk is er weerstand tegen het plaatsen van zonnepanelen op grond waar ook voedsel kan worden geproduceerd.
Daarom slaan, vanuit het nationaal consortium Zon in Landschap, TNO, Vattenfall, Rijksvastgoedbedrijf (RVB), ERF, Hemus en Aeres Hogeschool de handen ineen.
In het Symbizon-project onderzoekt dit consortium de combinatie van een zonne-energiepark met strokenteeltlandbouw om nieuwe kennis en inzichten voor efficiënt gebruik van land te verkrijgen.
Het is belangrijk om bij de aanleg van zonne-energieparken rekening te houden met de impact op onze leefomgeving en op het gebruik van landbouwgrond. Daarom ontwikkelen energiebedrijven en onderzoeksinstituten concepten die het mogelijk maken om energieproductie en vormen van landbouw die ook een bijdrage leveren aan de biodiversiteit van de agrarische sector, samen te laten gaan.
Het doel van het Symbizon-project is te laten zien dat een slimme combinatie van zonnepanelen en strokenteelt het land in stand houdt voor voedselproductie, de ecologische eigenschappen verbetert en tegelijkertijd een positieve business case voor de agrariër oplevert.
Door de combinatie van zonnepanelen en landbouw zullen er minder zonnepanelen per hectare geplaatst worden dan in reguliere zonne-energieparken. Een hogere opbrengst per zonnepaneel is dus nodig. Daarom worden in dit project het gebruik van tweezijdige zonnepanelen en een zonvolgsysteem onderzocht. Op een nader te bepalen testlocatie, die door het RVB beschikbaar wordt gesteld, worden deze panelen geplaatst op een akker waar in aparte stroken diverse gewassen worden geteeld voor biologische landbouw.
Het consortium ontwikkelt en test een zonvolg-algoritme dat bijvoorbeeld gewasopbrengst, energieopbrengst, effect kruidenstroken, weersvoorspelling, energieprijs en bodemgesteldheid monitort en waar mogelijk optimaliseert. Ook het effect van het zonvolgsysteem op gewasopbrengst, ziekten en het gebruiksgemak voor de boer wordt gemeten. Het consortium Zon in Landschap heeft 400.000 euro subsidie ontvangen (TKI Urban Energy) voor het 4-jarige Symbizon-project.
Zie ook: Nationaal Consortium Zon op Infra: Grootschalige Inzet Van Zonne-Energie Op Infrastructuur - Nationaal Consortium Zon Op Dijken: Verkennend En Ontwerpend Vooronderzoek by Stowa - Nationaal Consortium Zon op Water Gaat Drie Drijvende Zonneparken van 100 MW Realiseren - Het Nationaal Consortium Zon In Landschap En Landbouw
Vattenfall gaat in mei beginnen met de bouw van zonnepark Symbizon in Almere. In dat park zal de combinatie van zonnepanelen en strokenteelt worden getest. Doel van het zogeheten Symbizon-project is om te laten zien dat akkerbouw en zonnepanelen goed kunnen samengaan. Een slimme combinatie van zonnepanelen en strokenteelt houdt het land in stand voor voedselproductie, verbetert de ecologische eigenschappen en levert tegelijkertijd een positieve businesscase op voor Vattenfall en de agrariër.
Het zonnepark komt aan de Kievitsweg in Almere, gelegen in de oksel van de snelwegen A6 en A27. De ondergrond wordt door het Rijksvastgoedbedrijf voor dit doel uitgegeven voor de duur van het project. De bouw start in mei en zal naar verwachting in de zomer worden afgerond.
In het zonnepark worden rijen met panelen afgewisseld met stroken waar diverse gewassen worden geteeld voor de biologische landbouw. Daardoor worden per hectare veel minder zonnepanelen aangelegd dan gebruikelijk is. Om te zorgen voor voldoende energie-opbrengst wordt gebruik gemaakt van dubbelzijdige zonnepanelen. Daarmee wordt het gereflecteerde licht van de bodem, de gewassen en de naastgelegen rijen opgevangen en gebruikt voor de productie van zonne-energie. Ook gaan de panelen meedraaien met de zon om de opbrengst te maximaliseren. Het park krijgt een vermogen van 0,7MWp.
Tijdens het vierjarige pilot project ontwikkelt TNO in samenwerking met Vattenfall en Aeres Hogeschool een zonvolg-algoritme, dat verschillende factoren bijhoudt, zoals de gewasopbrengst, energieopbrengst en de effecten van kruidenstroken, weersvoorspelling, energieprijs en bodemgesteldheid. Aeres Hogeschool, ERF BV en Hemus monitoren het effect van het zonvolgsysteem op gewasopbrengst, ziekten en gebruiksgemak voor de boer. Deze partijen hebben al ruime ervaring opgedaan in strokenteelt landbouw.
Erik van Erne zegt:
21 december 2021 om 18:38 | Permalink
Het Nationaal Consortium Zon In Landschap En Landbouw
De belangrijkste uitdagingen zijn: Het behouden en versterken van de maatschappelijke acceptatie van grootschalige zonneparken door visuele integratie in het landschap. Deze esthetische uitdagingen vertalen naar technische aspecten zoals kleur, vorm en formaat tegen acceptabele meerkosten en systeemoplossingen voor complexere PV-systemen.
Het vergroten van de kennis rondom de impact van een zonnepark op de bodem en natuurwaarde (biodiversiteit). Als een grondeigenaar na twintig jaar zijn grond terugkrijgt, hoe is die er dan aan toe? Hoe zit het met (de ontwikkeling van) nutriënten, bodemleven? Hoe gebruiken we zonneparken om natuurwaarde te creëren?
De functionele integratie met landbouw en het creëren van synergie resulterende in meerwaarde boven monofunctioneel gebruik. Het gaat hierbij om innovatieve ontwerpen om agrarische zonnesystemen te combineren met de bestaande agrarische functies van het land.
Kennis opbouwen en delen over de manier waarop belanghebbenden betrokken kunnen worden in besluitvorming, ontwerp en uitvoering.
Het consortium is multidisciplinair en bestaat uit projectontwikkelaars, financiële dienstverleners, ontwerpers, adviseurs, kennis- en overheidsinstellingen en is daarom uitstekend gepositioneerd om bestaande kennis te delen en nieuwe kennis op te bouwen.
De doelen van het consortium zijn: Signaleren, agenderen en adresseren van aspecten van grondgebonden zonneparken die de fysieke leefomgeving beïnvloeden, positief en negatief. De kennis in Nederland op dit thema, dat een hoog niveau heeft, te bundelen, te ontsluiten en te duiden om versnippering en inefficiëntie te voorkomen. Bijdragen aan de kennisagenda voor het initiëren en uitvoeren van onderzoeks- en demonstratieprojecten. Het signaleren en identificeren van maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de aanleg van grondgebonden zonneparken.
De deelnemende partijen zijn: Greenchoice-KiesZon, Anteagroup, a.s.r., ASN bank, Cascade Zandgrind, Design Innovation Group, Eelerwoude, ECN part of TNO, Engie, Eneco, Enterthemothership, Groenleven, IZZY Projects, Prorail, Provincie Noord-Holland, PWN, RHDHV, RIVM, ROM3D, RVO, Rijkswaterstaat, Solarfields, Vlinderstichting, VU Amsterdam, Wageningen Environmental Research, WUR Landschapsarchitectuur. Het initiatief wordt gesteund door de TKI Urban Energy.
Zie ook: Nationaal Consortium Zon In Landschap: Symbizon Zonnepanelen En Landbouw Combineren