PosHYdon: De Eerste Offshore WaterstofFabriek Ter Wereld by Neptune Energy
Geschreven op 8-7-2019 - Erik van Erne. Geplaatst in Energie en BesparingUpdate 15 februari 2022: RWE en Neptune Energy stappen gezamenlijk in een consortium met de intentie om het offshore groene waterstof project “H2opZee” vóór 2030 te gaan ontwikkelen. Daartoe hebben beide partijen een Joint Development Agreement ondertekend.
H2opZee is een demonstratieproject gericht op de bouw van 300-500 megawatt (MW) elektrolyzer capaciteit ver op de Noordzee, voor de productie van groene waterstof met offshore wind. Deze waterstof zal vervolgens door een bestaande pijpleiding naar land worden getransporteerd.
De pijpleiding kent een capaciteit van 10-12 gigawatt (GW) en is daarmee al geschikt voor de verdere uitrol van groene waterstofproductie naar gigawatt-schaal op de Noordzee. De intentie is om in het tweede kwartaal van dit jaar de haalbaarheidsstudie te starten. Dit project is een initiatief van TKI Wind op Zee.
H2opZee bestaat uit twee fases. In de eerste fase wordt een haalbaarheidsstudie uitgevoerd en wordt een toegankelijk kennisplatform opgezet. Het doel hiervan is om de uitrol van waterstof op zee in Nederland op te starten. In de tweede fase wordt het project na een nog nader te definiëren tendermethodologie daadwerkelijk gerealiseerd.
Roger Miesen, RWE Country Chair Nederland: “Waterstof is een gamechanger in het CO2-vrij maken van energie-intensieve sectoren en H2opZee is één van de eerste projecten ter wereld op deze schaal. Met Neptune Energy aan onze zijde willen we het H2opZee-project ontwikkelen om te laten zien dat offshore wind een ideale partner kan zijn voor de grootschalige productie van groene waterstof en om te onderzoeken wat de beste aanpak is met betrekking tot systeemintegratie. Als RWE hebben we een track record van 20 jaar in offshore wind en hebben we de waterstofexpertise in de hele waardeketen onder één dak. We zijn ervan overtuigd dat de lessen uit het H2opZee-demonstratieproject zullen bijdragen aan het verder ontwikkelen van de waterstofeconomie in Nederland, aangezien dit een belangrijke stap is op weg naar de grootschalige uitrol van groene waterstofproductie offshore.”
Lex de Groot, Managing Director van Neptune Energy Netherlands: “Wij zien in de toekomstige energievoorziening een belangrijke rol voor groene waterstof. Die kan op onze eigen Noordzee geproduceerd worden. De energietransitie kan sneller, goedkoper en schoner als we bestaande gasinfrastructuur integreren in nieuwe systemen. Deze infrastructuur is technisch geschikt. Daardoor is er bijvoorbeeld geen nieuwe pijpleiding op zee nodig en hoeft er geen nieuwe aanlanding door het kustgebied gemaakt te worden. Met de PosHYdon pilot zijn we één van de koplopers op dit gebied van offshore energie systeemintegratie en hergebruik. De lessen die uit dit project geleerd worden zijn van toepassing op H2opZee. Hoe sneller we groene waterstof op zee kunnen opschalen, hoe sneller industrie zoals chemie en staalproductie kan verduurzamen. Met H2opZee wordt Nederland koploper in de wereld op dit gebied. Vandaar dat we samen met RWE enthousiast zijn over H2opZee en wat het Nederland te bieden heeft.”
H2opZee realiseert 300-500 MW additionele groene-waterstof-uit-zee-capaciteit gecombineerd met een bestaande pijpleiding die in de toekomst voor 10-12 GW kan worden benut. Dit offshore demonstratieproject is wereldwijd het eerste op deze schaal. De kennis en expertise die hiermee wordt opgedaan, versterkt de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie, helpt de wind- en groene waterstof productiewaardeketen naar Nederland te trekken en levert technologie en kennis die wereldwijd kan worden geëxporteerd.
H2opZee is een van de 37 voorstellen die zijn ingediend voor de 2e ronde van het Nationaal Groeifonds. Daarvan zijn nu 35 door. Consortiumpartners RWE en Neptune Energy hebben dit initiatief vanaf de eerste minuut omarmd. Het kernconsortium van H2opZee is juist klein en daadkrachtig gehouden. Daarom heen komt een schil voor kennisdeling met de industrie. Bedrijven kunnen zich aansluiten; bijna 40 relevante organisaties tekenden reeds een support letter.
29 april 2020: Eneco treedt vandaag toe als partner in de offshore waterstofpilot PosHYdon. Eneco, als energiebedrijf leidend op het gebied van duurzame energie in Nederland en België, levert de windprofieldata van haar offshore windpark Luchterduinen.
PosHYdon integreert drie energiesystemen op de Noordzee: offshore wind, offshore gas en offshore waterstof en dit vindt plaats op het Q13a-platform van Neptune Energy. Dit productieplatform is het eerste volledige geëlektrificeerde platform op de Nederlandse Noordzee en ligt circa 13 kilometer voor de kust van Scheveningen.
Windpark Luchterduinen ligt ter hoogte van Zandvoort/Noordwijk, zo’n 23 kilometer uit de kust. Dat betekent dat dit 129MW park op zo’n 25 kilometer ten noorden ligt van het Q13a-platform. Er zal voor deze pilot geen directe verbinding komen tussen de windturbines en het platform. Het Q13a- platform verkrijgt de stroom via de al bestaande elektriciteitskabel die van de kust over de zeebodem loopt. Deze kabel is bij de bouw van het platform in 2013 door de oude Calvé-fabrieksbuis getrokken, die nog onder de duinen van Scheveningen lag.
Voor de pilot wordt het windprofiel van Luchterduinen nagebootst, zodat het een realistisch resultaat laat zien van de elektrolyse. Voor deze elektrolyse wordt gebruikgemaakt van Noordzeewater. Dit wordt op het platform zelf gedemineraliseerd.
Lex de Groot, Managing Director van Neptune Energy in Nederland is blij met de toetreding van Eneco als partner. “De deelname van Eneco draagt bij aan een zeer realistische pilot-setting, wat betere inzichten geeft voor het vervolg op deze pilot. Ons doel is uitgebreide kennis op te doen om beide offshore energiesystemen op de Noordzee succesvol te integreren. Hierdoor ontstaat een versnelling van de energietransitie. De Noordzee is de ultieme plek, want de systemen zijn er al. Juist voor windparken die straks verder op zee geplaatst worden, biedt het omzetten van windenergie naar waterstof en vervolgens het transport via de al bestaande gasinfrastructuur grote voordelen.”
Ruben Dijkstra, Directeur Offshore Wind Eneco: “Waterstof is onmisbaar in het behalen van de klimaatdoelstellingen om sectoren als industrie, gebouwde omgeving en transport te ondersteunen in hun verduurzaming. Met de mogelijkheden van offshore wind en de enorme potentie die de Noordzee biedt, is waterstofproductie op de Noordzee een belangrijk element in de energietransitie. Eneco ondersteunt daarom ook graag de stappen die worden gezet in deze richting met de PosHYdon-pilot. Naast het technische aspect van offshore elektrolyse, heeft Eneco ook sterke interesse in het ontwikkelen van de groene waterstof-certificaten en het bijmengen van waterstof in het aardgasnetwerk.”
De pilot is een initiatief van Nexstep, nationaal platform voor hergebruik en ontmanteling, en TNO in nauwe samenwerking met de industrie. Eerder traden Gasunie, Noordgastransport BV en NOGAT BV toe tot het PosHYdon-consortium.
20 april 2020: De Gasunie treedt per 29 april toe als partner in de offshore waterstofpilot PosHYdon. Gasunie beheert en onderhoudt de infrastructuur voor grootschalig transport en opslag van gassen in Nederland en Noord-Duitsland op land.
Recent traden ook NOGAT en Noordgastransport, beide eigenaar van grote gastransportpijpleidingen op de Noordzee, ook toe tot het consortium.
Met deze partners ontstaat een ultieme verbinding van de infrastructuur op land en op zee. Dit draagt bij aan een naadloze overgang van aardgas en groen gas naar een duurzame energiemix van gassen met een belangrijke rol voor waterstof.
De pilot is een initiatief van Nexstep, nationaal platform voor hergebruik en ontmanteling, en TNO in nauwe samenwerking met de industrie.
PosHYdon integreert drie energiesystemen op de Noordzee: offshore wind, offshore gas en offshore waterstof en zal plaatsvinden op het Q13a platform van Neptune Energy. Dit producerende productieplatform is het eerste volledige geëlektrificeerde platform op de Nederlandse Noordzee en ligt circa 13 kilometer voor de kust van Scheveningen.
Om groene waterstof te kunnen maken, zal zeewater op het platform omgezet worden in gedemineraliseerd water. Dit water wordt vervolgens door middel van elektrolyse omgezet in waterstof. Daarbij wordt stroom van wind gebruikt om deze groene waterstof te produceren. De pilot heeft als doel om ervaring op te doen met het integreren van werkende energiesystemen op zee en het vervaardigen van waterstof in een offshore omgeving om te zien wat de invloed van offshore condities, waaronder zout, op de electrolyser zijn.
Lex de Groot, Managing Director van Neptune Energy in Nederland, zegt: “Wij zijn zeer verheugd met Gasunie als partner. Gasunie is al heel intensief bezig om tempo te maken met de energietransitie, bijvoorbeeld met diverse waterstofpilots op land. Daarnaast hebben zij al de nodige kennis over en ervaring met elektrolyse in huis. Met Gasunie aan boord worden deze twee werelden onshore en offshore dus letterlijk qua infrastructuur met elkaar verbonden.”
“De pijpleidingen en infrastructuur op zee van NOGAT en Noordgastransport zijn nu al geschikt voor waterstof.” En dat is goed nieuws volgens De Groot. “Nederland houdt niet op bij de duinen. De Noordzee is dé plek om een groot deel van de Nederlandse energieproductie op te wekken. We verkeren als Nederland in de bijzondere positie dat we naast een uitgebreide infrastructuur voor gas tevens grote hoeveelheden windenergie kunnen oogsten op de Noordzee; hoeveelheden die ook internationaal van belang zijn. Die windenergie kan je omzetten in waterstof op de Noordzee en vervolgens samen met het aardgas via de grote pijpleidingen van NOGAT en Noordgastransport aan land brengen voor bijvoorbeeld afnemers in de industrie, de mobiliteitssector en de gebouwde omgeving. PosHYdon is dan ook de sleutel tot die mogelijke versnelling.”
Han Fennema, CEO van N.V. Nederlandse Gasunie, vult aan: “Nederland heeft een toppositie om de omslag naar een waterstofeconomie te leiden. We hebben de Noordzee voor de productie van wind en gas, de havens als logistieke hubs, de industrieclusters die de overstap willen maken naar groene moleculen én een uitstekende infrastructuur voor transport en opslag. Dit komt in Nederland mooi bij elkaar. Als wij onze klimaatambities willen waarmaken, dan moeten wij tijdig beschikken over een grootschalige waterstofinfrastructuur. Dit pilotproject kan een belangrijke stap in de goede richting zijn.”
21 oktober 2019: Begin juli 2019 werd bekend dat het Q13a platform van Neptune Energy in Nederland was geselecteerd voor de eerste offshore groene waterstofpilot ter wereld.
Deze pilot, die inmiddels de naam PosHYdon heeft gekregen, integreert drie energiesystemen op de Noordzee: offshore wind, offshore gas en waterstof.
De pilot is een initiatief van Nexstep, de Nederlandse Vereniging voor ontmanteling en hergebruik, en TNO in nauwe samenwerking met de industrie. Het heeft als doel ervaring op te doen met het gebruik van een electrolyser op zee en het testen van het integreren van diverse energiesystemen.
Het plan is om een 1 megawatt-electrolyser in een zeecontainer op het platform te plaatsen. Het platform, de Q13a, is hiervoor zeer geschikt. Het is het eerste volledig geëlektrificeerde offshore platform in het Nederlandse deel van de Noordzee en ligt op zo’n 13 kilometer van de kust van Scheveningen.
Door deze elektrificering met groene stroom wordt er 16,5 kiloton CO2 per jaar bespaard. Dat is vergelijkbaar met 115.500 keer van Amsterdam naar Parijs vliegen. Om groene waterstof te kunnen maken, zal zeewater op het platform omgezet gaan worden in gedemineraliseerd water. Daarbij wordt stroom van wind gebruikt om de groene waterstof te produceren. Momenteel vindt de engineering & design fase plaats. De eerste daadwerkelijke waterstofproductie wordt in de loop van 2021 verwacht. De pilot heeft als doel om ervaring op te doen met het vervaardigen van waterstof in een offshore omgeving en te zien wat de invloed van zout op de electrolyser is.
De pilot is een spin-off van het North Sea Energy-programma: een publiek-privaat onderzoeksconsortium van meer dan 30 partijen uit of verwant aan de energiesector. Het doel van dit programma is om relevante kennis te ontwikkelen en zo de juiste keuzes te maken, zodat er in 2030 een nieuw, flexibel en geïntegreerd energiesysteem is ontstaan. Slimme verbindingen tussen huidige en toekomstige vormen van energieproductie in de Noordzee kunnen de maatschappij helpen tijd-, kosten- en ruimtebesparing te realiseren en de CO2-uitstoot te verminderen. Het North Sea Energy-programma is erop gericht de synergievoordelen die voortvloeien uit de integratie van bestaande en nieuwe energiesystemen zo goed mogelijk te benutten.
8 juli 2019: Neptune Energy gaat mee werken aan een pilot voor de eerste offshore waterstoffabriek in de Nederlandse Noordzee. Een baanbrekend power-to-gas project. Dat maakte Neptune Energy deze week bekend. De pilot gaat later in 2020 met de productie beginnen.
Op het Q13a platform van Neptune wordt een zeecontainer geplaatst waar een megawatt-elektrolyseerder in zit. Het Q13a platform ligt op 13 kilometer uit de kust van Scheveningen. Het is heel geschikt voor dit project omdat dit het eerste volledig geëlektrificeerde offshore olieplatform in de Nederlandse Noordzee is. Het platform bespaart ongeveer 16,5 kiloton CO2 per jaar.
De waterstof die de elektrolyseerder op het Q13a-platform produceert gaat via een pijpleiding naar een tweede platform dat door Taqa wordt geëxploiteerd. Daar wordt de waterstof gebruikt om elektriciteit te genereren voor het aandrijven van het platform.
Lex de Groot, Managing Director van Neptune Energy: “Deze pilot toont de waardevolle rol die gas moet spelen in de integratie van verschillende energiesystemen. En het onderstreept onze inzet om innovatieve technologieën te gebruiken. En wij ondersteunen een duurzame toekomst voor onze industrie. De Noordzee, waar zowel wind als aardgas in overvloed beschikbaar zijn, is de perfecte proeftuin. We zijn er trots op dat ons Q13a-platform is geselecteerd. Dit platform is de eerste in Nederland die volledig geëlektrificeerd is, waardoor het uitstekend samengaat met deze belangrijke pilot.”
De pilot biedt de deelnemers de mogelijkheid om hun ervaring met het produceren van waterstof in een offshore-omgeving te ontwikkelen. En het is een testterrein voor innovatieve technologieën en geïntegreerde systemen.
Zie ook: Waterstof Essentiële Bouwsteen Energietransitie by Waterstof Coalitie – De Nederlandse Waterstof & Brandstofcel Associatie (NWBA): De Opvolger Van DutchHy – De Waterstofeconomie by Jeremy Ripkin: The Hydrogen Economy – Conferentie Nederland Waterstofland: Groene Waterstof van Water en Duurzame Energie – The European Union Hydrogen Highway – De Schone Waterstof Bus Van GVB Amsterdam – Een Fluisterstille Boottocht door de Amsterdamse Grachten: De Waterstofboot Nemo H2 – Gemeente Groningen Kiest voor Waterstof Voertuigen: Afvalwagen, Veegwagen en Personenauto’s – Vier Kilometer Pijpleiding Voor Groene Waterstof by Groningen Seaports en Pipelife – Twee Van Hool A330 Waterstofbussen Voor RET Rotterdam – Duwaal N-H: Tweezijdige Ontwikkeling van de Waterstofketen Van Wind tot Wiel by HYGRO – Waterstoftankstation H2 Wave op Industriepark Kleefsewaard in Arnhem – Duurzame Havencoalitie Lauwersoog: Subsidie Voor Waterstof in Schepen by Provincie Groningen – Vuurtoren Met Waterstof Voeding – Symposium WaterStof, Wat Kun Je Ermee En Wat Niet? by Pioniers van de Toekomst – Wereldprimeur: Eerste Waterstof Energiecentrale Staat in Delfzijl – Grootste Waterstof Elektriciteitscentrale ter Wereld in Antwerpen by Nedstack Onderzoek Productie Groene Waterstoffabriek In Eemshaven Groningen by RWE En Innogy – Koning Willem-Alexander Opent Waterstofinstallatie HyStock In Veendam – Waterstof Project HY3: Onderzoek Opschaling Groene Waterstof In Nederland En Duitsland – NortH2: Windparken In De Noordzee En Productie Groene Waterstof In De Eemshaven Groningen